Dieta przy podwyższonym poziomie trójglicerydów

2019-10-10 13:37

Pilnujesz poziomu cholesterolu, ale czy dbasz o trójglicerydy? Nie musisz jeść tłusto, by mieć ich za dużo. Wystarczy, że lubisz słodycze... Poznaj dietę, która utrzyma trójglicerydy w normie.

Dieta przy podwyższonym poziomie trójglicerydów
Autor: thinkstockphotos.com Podwyższony poziom trójglicerydów zwiększa ryzyko zmian miażdżycowych i choroby wieńcowej.

Spis treści

  1. Dlaczego wysoki poziom trójglicerydów jest groźny?
  2. Trójglicerydy a cholesterol
  3. Podwyższony poziom trójglicerydów - przyczyny
  4. Jak obniżyć poziom trójglicerydów? Niskokaloryczna dieta i ruch
  5. Regularnie kontroluj poziom lipidów

Kiedy potrzebna jest dieta przy podwyższonym poziomie trójglicerydówTrójglicerydy (triglicerydy) to organiczna substancja tłuszczowa (lipidowa), stanowiąca w organizmie największy magazyn energii. Zjadamy je z tłuszczem zwierzęcym i roślinnym. Ponadto są produkowane w wątrobie z kwasów tłuszczowych i węglowodanów, głównie prostych.

Jeśli jesz tłusto, często sięgasz po słodycze, nawet beztłuszczowe, albo regularnie pijesz napoje alkoholowe, to nadmiar pochodzącej z nich energii organizm przekształca w trójglicerydy, które odkłada w komórkach tłuszczowych. Każdy człowiek potrzebuje pewnej ilości trójglicerydów, aby zachować zdrowie i normalnie funkcjonować. Tak jak w przypadku cholesterolu, niebezpieczny staje się dopiero ich nadmiar.

Dlaczego wysoki poziom trójglicerydów jest groźny?

Nadmiar trójglicerydów prowadzi do otyłości, cukrzycy, chorób serca i układu krążenia. Małe kuleczki tłuszczu szkodzą sercu i wątrobie. Podobnie jak inne tłuszcze, trójglicerydy nie rozpuszczają się w wodzie. Dlatego krążą we krwi w połączeniu z produkowanymi przez wątrobę białkami, tworząc złożone związki – lipoproteiny. Mają one postać małych kuleczek tłuszczu otoczonych białkami. Najwięcej trójglicerydów zawierają lipoproteiny VLDL, zaś lipoproteiny LDL i HDL są głównie nośnikiem cholesterolu.

Trójglicerydy a cholesterol

Nadmierne stężenie trójglicerydów we krwi (hipertrójglicerydemia) obserwuje się przeważnie u osób otyłych. Zwiększa to ryzyko zmian miażdżycowych i choroby niedokrwiennej serca (wieńcowej). Często w parze idzie insulinooporność i cukrzyca typu 2. Rozwój miażdżycy przebiega szybciej, gdy podwyższonemu poziomowi trójglicerydów towarzyszy obniżenie frakcji dobrego cholesterolu HDL.

Jednak w najgorszej sytuacji są ci, u których stwierdza się zarówno podwyższony poziom trójglicerydów, jak i cholesterolu całkowitego oraz złego. Wysoki poziom trójglicerydów przy niskiej wartości cholesterolu całkowitego jest najczęściej wynikiem za małej ilości enzymu przekształcającego frakcje VLDL w dalsze metabolity. Zwykle dotyka to osoby z cukrzycą. Hipertrójglicerydemia (głównie powyżej 500 mg/dl) prowadzi do stanów zapalnych i uszkodzenia trzustki oraz otłuszczenia wątroby.

Polecamy
jesz co lubisz dash

Autor: Time S.A

Pamiętaj, że odpowiednio dobrana dieta obniży stężenie „złego” cholesterolu i pomoże w walce z chorobami układu krążenia. Skorzystaj z JeszCoLubisz - innowacyjnego systemu dietetycznego Poradnika Zdrowie i ciesz się indywidualnie dobranym planem oraz stałą opieką dietetyka. Zadbaj o swoje zdrowie i zmniejsz ryzyko miażdżycy, zawału serca czy udaru.

Ważne

Trójglicerydy w normie - sprawdź swój wynik

Zgodnie z wytycznymi Polskiego Forum Profilaktyki prawidłowe wartości lipidów u dorosłej osoby powinny wynosić:

  • trójglicerydy – mniej niż 150 mg/dl (1,7 mmol/l),
  • cholesterol całkowity – poniżej 190 mg/dl (5 mmol/l),
  • frakcja LDL – poniżej 115 mg/dl (3 mmol/l),
  • HDL: mężczyźni – ponad 40 mg/dl (1 mmol/l), kobiety – ponad 45 mg/dl (1,2 mmol/l).

Podwyższony poziom trójglicerydów - przyczyny

Najczęściej wysoki poziom tłuszczów fundujemy sobie sami. Gdy na błędy dietetyczne nałoży się skłonność rodzinna, ryzyko zaburzeń lipidowych rośnie. Problemom sprzyja powszechny dzisiaj niezdrowy styl życia. Już od dziecka jesteśmy przekarmiani, nabieramy złych nawyków żywieniowych.

Na nadwyżkę energii wpływa nadmierne spożywanie tłuszczów i cukru oraz brak ruchu. Tymczasem coraz rzadziej zmuszamy mięśnie do pracy. Dlatego organizm nie radzi sobie z gospodarką tłuszczową. Aby funkcjonowała bez zarzutu, dostarczona do komórek energia powinna być zużyta. Sposób, w jaki żyjemy, sprawia, że to zamknięte koło zostaje przerwane. W efekcie ilość tłuszczu w organizmie przekracza normę.

Jak obniżyć poziom trójglicerydów? Niskokaloryczna dieta i ruch

Podstawą zdrowego stylu życia jest ograniczenie węglowodanów prostych i zwiększenie aktywności fizycznej. Unikaj produktów, które zawierają cukier – zwiększają produkcję VLDL będących nośnikiem trójglicerydów. Zrezygnuj z alkoholu, również czerwonego wina i piwa, gdyż podwyższają poziom trójglicerydów. Wybieraj produkty z grubego przemiału, jedz dużo warzyw i owoców.

Przy hipertrójglicerydemii nie stosuje się diety niskotłuszczowej (tłuszcze powinny stanowić 30–35 proc. energii). Należy jednak uważać, by nie przekraczać normy. Ważny jest rodzaj tłuszczu. Unikaj tłustego mięsa, smalcu, masła, pełnotłustego nabiału. Tłuszcze zwierzęce zastąp roślinnymi, pamiętając, że łączna ilość nie powinna przekroczyć 2 łyżek dziennie. Nie żałuj sobie tłustych ryb morskich (makrela, łosoś, śledź, halibut) – zawierają kwasy omega-3, które obniżają poziom trójglicerydów i podwyższają stężenie dobrego cholesterolu.

Warto wiedzieć, że hipertrójglicerydemii często towarzyszy niedobór HDL. Jeśli nie lubisz ryb, rozważ z lekarzem możliwość suplementacji, np. tranem. Jeżeli masz również podwyższony poziom cholesterolu całkowitego lub złego, spożycie tłuszczów musisz ograniczyć zgodnie z zaleceniem lekarza. Osoby z cukrzycą, niedoczynnością tarczycy, schorzeniami trzustki czy nerek poza zbijaniem trójglicerydów powinny leczyć podstawową chorobę.

Regularnie kontroluj poziom lipidów

Najlepiej określić profil lipidowy – polega on na oznaczeniu poziomu cholesterolu całkowitego, jego frakcji LDL i HDL oraz trójglicerydów we krwi. Dopiero na podstawie wszystkich wyników można ocenić rzeczywistą gospodarkę tłuszczową. Pierwszy pomiar należy wykonać ok. 20. roku życia. Jeśli wynik jest dobry, badanie wystarczy powtarzać co 5 lat. Kobiety po pięćdziesiątce i mężczyźni po 45. roku życia powinni robić lipidogram co rok. Jeżeli wynik odbiega od normy, kontrolne analizy powtarza się zgodnie ze wskazaniami lekarza.

To ci się przyda

Rodzaje cholesterolu

Całkowity – wchodzi w skład błon komórkowych, uczestniczy w produkcji hormonów, syntezie kwasów żółciowych niezbędnych do trawienia tłuszczów, w wytwarzaniu witaminy D. Gdy jest go za dużo, odkłada się w wewnętrznych ściankach naczyń krwionośnych, prowadząc do rozwoju miażdżycy, choroby niedokrwiennej serca, zawału lub udaru.

LDL (zły) – lipoproteiny zawierające dużo cholesterolu o małej gęstości w cienkiej białkowej otoczce. Łatwo przenikają do krwiobiegu, odgrywając główną rolę w rozwoju miażdżycy. Osoby z podwyższonym LDL są bardziej zagrożone chorobą niż z podwyższonym stężeniem cholesterolu całkowitego.

HDL (dobry) – lipoproteiny, które mają więcej białka niż cholesterolu, ale o większej gęstości. Nie zalegają w naczyniach, tylko zbierają część cholesterolu LDL i transportują do wątroby, skąd po przemianie w kwasy żółciowe jest wydalany. Im więcej go we krwi, tym mniejsze ryzyko chorób układu krążenia.

miesięcznik "Zdrowie"