Co podać na śniadanie wielkanocne? 5 tradycyjnych polskich potraw

Śniadanie wielkanocne to uroczysty posiłek, którym rozpoczynamy święta Wielkiej Nocy. Na tradycyjnym wielkanocnym stole powinna znaleźć się święconka, którą dzielimy się z bliskimi. Zobacz, co jeszcze należy podać na śniadanie wielkanocne. Jakie są tradycyjne potrawy wielkanocne?

Spis treści

1. 1. Śniadanie wielkanocne: jajka
2. Co oznacza święcenie pokarmów?
3. 2. Śniadanie wielkanocne: biała kiełbasa
4. 3. Śniadanie wielkanocne: pasztet
5. 4. Śniadanie wielkanocne: żurek
6. 5. Śniadanie wielkanocne: ciasta

Śniadanie wielkanocne to posiłek, którym rozpoczynamy Wielką Niedzielę. Tradycyjnie w jego trakcie spożywamy poświęcone dzień wcześniej potrawy. Dlaczego akurat wielkanocne śniadanie jest tak ważnym momentem celebracji świąt wielkanocnych? Tradycja ta ma swoje źródło w Biblii: jak czytamy w Ewangelii św. Jana, zmartwychwstały Chrystus pojawił się o świcie nad Jeziorem Tyberiadzkim. Chrystus przygotował tam dla swoich uczniów rybę i chleb, które później wspólnie spożyli. W podobny sposób - również porannym posiłkiem po mszy rezurekcyjnej - chrześcijanie chcą uczcić fakt pokonania przez Chrystusa śmierci. Śniadanie wielkanocne jest jedną z niewielu staropolskich wielkanocnych tradycji, które przetrwały do dzisiaj.

Co więc musi się znaleźć na wielkanocnym stole? Na pewno składniki święconki, czyli chleb, malowane jajka, wędliny, cukrowy baranek, ciasto wielkanocne oraz przyprawy: sól i pieprz.

1. Śniadanie wielkanocne: jajka

Jajka, podobnie jak samo śniadanie wielkanocne, ma wymiar symboliczny. Oznaczają nowe życie, podarowane swoim wyznawcom przez Chrystusa, nic wiec dziwnego, że słynne łacińskie przysłowie "ab ovo", czyli "od jajka" to po polsku "od początku". Wyznawcy prawosławia malują wielkanocne jajka na czerwono, ponieważ w jednej z przypowieści Maria Magdalena, gdy wróciła po zmartwychwstaniu Chrystusa do domu, zastała wszystkie jajka przefarbowane na ten właśnie kolor.

Królujące na wielkanocnym stole jajka można podawać w każdej postaci: na miękko, na twardo, w koszulkach lub faszerowane. Warto pamiętać, aby dodać do nich majonez lub sos tatarski. Na bazie jajek można przyrządzić pastę jajeczną lub różnorodne sałatki, np. jarzynową. Te potrawy z pewnością urozmaicą wielkanocne menu.

Co oznacza święcenie pokarmów?

2. Śniadanie wielkanocne: biała kiełbasa

Podczas tego wiosennego poranka nie powinno zabraknąć wielkanocnej królowej stołu, czyli białej kiełbasy. Wiele wieków temu uchodziła za prawdziwy rarytas i pojawiała się tylko na stołach wielkanocnych w najbogatszych domach. Wokół powstania białej kiełbasy powstała nawet legenda: jej recepturę miał obmyślić Niemiec Sepp Moser, właściciel gospody, który, gdy zabrakło mu baranich jelit, używanych do stworzenia typowo niemieckiej kiełbasy, wykorzystał zamiast nich jelita wieprzowe. Bał się jednak, że kiełbasa pęknie podczas gotowania, więc tylko ją sparzył. Tak właśnie białą kiełbasę powinno się przygotowywać: nie gotować, a parzyć. Biała kiełbasa w wersji polskiej pojawiał się w 1893 roku, a przynajmniej tak datowany jest pierwszy o niej zapis. W Polsce farsz kiełbasy tworzy mięso wieprzowe, a przyprawiamy ją czosnkiem, majerankiem, pieprzem.

Warto skusić się także na pasztet i wszelkiego rodzaju szynki. Obowiązkowo w towarzystwie ćwikieł i chrzanu.

3. Śniadanie wielkanocne: pasztet

Pasztet wywodzi się ze starożytnego Rzymu, ale do Polski trafiły jego bardziej współczesne odmiany z Francji. Francuzi przygotowywali pasztety z kurczaka, wieprzowiny, wołowiny, ale również z gęsich wątróbek. W Polsce największym powodzeniem cieszyły się pasztety w XVI wieku - przyrządzane na dworze królewskim przez francuskich kucharzy. Dzisiaj również Polacy chętnie spożywają tego typu wyroby, także z dodatkami w postaci śliwek, moreli, żurawiny.

4. Śniadanie wielkanocne: żurek

Żurek to zupa, bez której trudno wyobrazić sobie obchodzenie świąt wielkanocnych w Polsce. Co ciekawe, kiedyś jadano go codziennie w czasie Wielkiego Postu, ale zupa ta miała zupełnie inną formę niż dzisiaj: była bardzo skromna, oczywiście bez żadnej mięsnej wkładki. Jako że żurek kojarzył się własnie z odmawianiem sobie innych smakowitości, nie spożywano go chętnie. Co więcej, żurek wielkanocny jako jeden z elementów świątecznego śniadania był właśnie symbolem zaprzestania odmawiania sobie różnych pyszności. Czasem nawet wylewano go na ziemię, gdy już na stole pojawiły się inne świąteczne potrawy.

Dziś wielkanocny żurek kojarzy się nam zupełnie inaczej i jemy go z chęcią. Przeczytajcie więc, jak przygotować wielkanocny żurek!

5. Śniadanie wielkanocne: ciasta

Podczas wielkanocnego śniadania nie może też zabraknąć tego, na co tak długo czekaliśmy - świątecznych słodkości w postaci różnych ciast. Bez wątpienia jednym z najpopularniejszych jest baba wielkanocna, ale często decydujemy się też upiec sernik, mazurka czy makowiec. Zdarza się nam również przygotowywać deser pochodzący z Rosji i Ukrainy - paschę. Poniżej przedstawiamy przepis na mazurek chałwowy.

Anna Sierant

Monika Majewska