Chałwa: wartości odżywcze. Przepis na chałwę

2017-09-07 13:50

Chałwa jest słodkim produktem, którego wartości odżywcze i właściwości zdrowotne są w Polsce doceniane od dawna. W naszym kraju najbardziej znana jest chałwa sezamowa, ale chałwę wytwarza się również z innych nasion oleistych. Popularność zyskała także chałwa grecka i turecka. Sprawdź, jakie chałwy są dostępne na rynku, dowiedz się, czym wyróżniają się poszczególne jej rodzaje i jakie są wartości odżywcze chałwy. Wypróbuj również przepis na domową chałwę.

Chałwa: wartości odżywcze i sposób produkcji. Przepis na chałwę
Autor: thinkstockphotos.com Chałwa to smakołyk pochodzący z Iranu.

Spis treści

  1. Chałwa: rodzaje i sposób produkcji
  2. Chałwa: wartości odżywcze
  3. Chałwa: wartości odżywcze i właściwości. Czy chałwa jest zdrowa?
  4. Chałwa - dlaczego warto jeść chałwę sezamową? Jakie ma właściwości i wartości odżywcze?
  5. Jaką chałwę wybrać?
  6. Chałwa - Katarzyna Bosacka podpowiada, jak wybrać dobrą chałwę
  7. Chałwa - zastosowanie w kuchni. Jak przechowywać chałwę?

Chałwa to wyrób cukierniczy charakteryzujący się tłustą, włóknistą, kruchą konsystencją, wytwarzany z nasion oleistych i karmelu. Właściwości i wartości odżywcze chałwy pierwsi docenili mieszkańcy Iranu, skąd pochodzi. Stamtąd chałwa rozprzestrzeniła się na Bliskim Wschodzie i w Azji Środkowej. Do Europy przywędrowała z Indii na początku XX wieku. Chałwa mimo że jest wysokotłuszczowa, zawiera głównie kwasy tłuszczowe jedno- i wielonienasycone, co wpływa na jej właściwości zdrowotne. Można więc po nią sięgać, jednak tylko od czasu do czasu i w umiarkowanych ilościach, m.in. ze względu na kaloryczność. Zupełnie zrezygnować z niej natomiast muszą osoby cierpiące na choroby przewlekłe.

Chałwa: rodzaje i sposób produkcji

Wyróżnia się kilka rodzajów chałwy, w zależności od nasion użytych do jej produkcji - wymienić więc można najbardziej znaną chałwę sezamową i chałwę słonecznikową, a także chałwy: pistacjową, migdałową i arachidową.

Chałwę przygotowuje się również z innych składników. W Rosji chałwę wytwarza się z maku, słonecznika czy orzechów. Chałwa indyjska produkowana jest z wykorzystaniem marchewki gotowanej w mleku z dodatkiem przypraw, zaś chałwa w południowej Azji z dodatkiem kaszy manny, a w  Afganistanie i Indiach - na bazie semoliny. Ponadto znane są też inne warianty chałwy: chałwa grecka, produkowana na bazie skrobi kukurydzianej, oraz chałwa turecka, która z wyglądu przypomina watę cukrową, a smakuje jak tahini (pasta na bazie nasion sezamu). Chałwom tureckim nadaje się różne smaki, z których najbardziej znane są chałwy pistacjowe, waniliowe i kakaowe.

Produkcja chałwy rozpoczyna się od przygotowania miazgi oleistej przez oddzielnie łupi z nasion i ich uprażenie, a następnie natychmiastowe ochłodzenie do temperatury 50 st. C i mielenie do uzyskania miazgi. W dalszej kolejności do miazgi dodaje się masę karmelową, ewentualnie dodatki smakowo-zapachowe i ręcznie miesza do uzyskania charakterystycznej struktury: pulchnej, sprężystej, o jasnokremowym kolorze i lekko błyszczącej powierzchni. Następnie chałwa poddawana jest formowaniu i pakowaniu.

Chałwa: wartości odżywcze

Wartość odżywcza w 100 g chałwy sezamowej

Wartość kaloryczna 516 kcal
Białko 14,2 g
Tłuszcze 33,1 g
Tłuszcze nasycone 4,75 g
Tłuszcze jednonienasycone 14,27 g
Tłuszcze wielonienasycone 14,0 g
Cholesterol 0,0 mg
Węglowodany 46,4 g
Błonnik 5,7 g
Sacharoza 15,8 g
Sód 123 mg (8% dziennego zalecanego spożycia dla osoby dorosłej)
Potas 198 mg (4%)
Wapń 58 mg (6%)
Fosfor 395 mg (56%)
Magnez 193 mg (48%)
Żelazo 3 mg (30%)
Cynk 1,43 mg (13%)
Witamina A 1 µg (0,1%)
Witamina E 1,29 mg (13%)
Witamina B1 0,4 mg (31%)
Witamina B2 0,23 mg (18%)
Niacyna 3,83 mg (24%)
Witamina B6 0,4 mg (31%)
Witamina B12 0,0 µg (0%)
Witamina C 0,0 µg (0%)
Witamina D 0,0 µg (0%)

Źródło: Tabele wartości odżywczej produktów spożywczych i potraw Instytutu Żywności i Żywienia, % dziennego zalecanego spożycia na podstawie Norm Żywienia IŻŻ, 2012

Chałwa: wartości odżywcze i właściwości. Czy chałwa jest zdrowa?

Wartość odżywcza chałwy wynika głównie z zawartości w jej składzie sezamu. Mimo że chałwa jest kalorycznym (100 g chałwy dostarcza 516 kcal) i wysokotłuszczowym produktem, zawiera głównie kwasy tłuszczowe jednonienasycone i wielonienasycone. Ponadto chałwa bogata jest w składniki mineralne: fosfor, magnez i żelazo oraz witaminy z grupy B i witaminę E.

Chałwa nie jest produktem, który powinniśmy jadać codziennie. Wybierajmy ją od czasu do czasu i w małych ilościach.

Witamina B1 wpływa korzystnie na układ nerwowy, immunologiczny oraz krążenia przez wzmacnianie naczyń krwionośnych i ich ochronę przed odkładaniem się złogów cholesterolu. Dodatkowo chałwa, ze względu na zawartość witamin z grupy B, fosforu i przeciwutleniaczy, może zapobiegać rozwojowi nowotworów przewodu pokarmowego, poprawiać pracę płuc oraz łagodzić migrenowe bóle głowy.

Chałwy wytwarzane z nasion innych roślin oleistych niż sezam nieco różnią się zawartością witamin i składników mineralnych. Chałwa wytwarzana nasion słonecznika wyróżnia się wysoką zawartością witaminy B1, chałwa pistacjowa - magnezu, fosforu, potasu, miedzi i witaminy B6, chałwa migdałowa to bogactwo magnezu i potasu zaś chałwa arachidowa - witaminy B2, B6 i niacyny.

Chałwa - dlaczego warto jeść chałwę sezamową? Jakie ma właściwości i wartości odżywcze?

Źródło: x-news.pl/TVN Style

Warto wiedzieć

Chałwa - przeciwwskazania

Nie zaleca się chałwy osobom otyłym, ze względu na jej wysoką kaloryczność, cukrzykom, osobom z chorobami układu pokarmowego i alergikom. Spożycie chałwy przez osoby z alergią na sezam wiąże się z wystąpieniem bólów brzucha, skórnych wyprysków alergicznych czy kataru.

Jaką chałwę wybrać?

Asortyment chałw na rynku jest niezwykle szeroki: chałwy tradycyjne, chałwy smakowe, chałwy z dodatkiem bakalii, chałwy w czekoladzie, sprzedawane w opakowaniach jednostkowych lub na wagę. Różnią się one jakością, smakiem i zawartością substancji ulepszających. Przy wyborze chałwy warto kierować się składem podanym na opakowaniu i wybierać tę o jak najkrótszym oraz bez dodatku emulgatorów, aromatów, barwników, utwardzanych tłuszczy czy syropu glukozowo-fruktozowego. Warto też zwrócić uwagę na procentową zawartość sezamu - im wyższa, tym chałwa jest lepszej jakości i ma większe walory zdrowotne, o których decyduje właśnie sezam oraz zawartość naturalnych składników (melasa, migdały, cukier, nasiona).

Chałwa dobrej jakości nie powinna mieć gorzkiego i mydlanego smaku ani twardej konsystencji, nie powinien z niej wyciekać olej. Dobrze przygotowana chałwa nie kruszy się i nie przykleja do zębów, wyróżnia ją ciemna barwa masy oraz obślizgła skórka.

Chałwa - Katarzyna Bosacka podpowiada, jak wybrać dobrą chałwę

Źródło: x-news.pl/Dzień Dobry TVN

Chałwa - zastosowanie w kuchni. Jak przechowywać chałwę?

Chałwa doskonale nadaje się do spożycia jako słodka przekąska, ale nie tylko. Na bazie chałwy można przygotować desery z dodatkiem jogurtu czy galaretki,  serniki, kruche ciasteczka oraz kremy chałwowe do ciast.

Chałwę przechowuj w lodówce zamkniętą w szklanym pojemniku, nie dłużej jak miesiąc.

To ci się przyda

Chałwa - przepis na domową chałwę

Składniki:

  • 500 g pasty z prażonego sezamu (Tahini)
  • 500 g miodu
  • 1 łyżeczka oleju rzepakowego

Sposób przygotowania:

Przygotuj blaszkę, wyściel pergaminem i wysmaruj olejem rzepakowym. Tahini przełóż do garnka, podgrzewaj na małym ogniu, od czasu do czasu mieszając, do osiągnięcia temperatury 50 st. C. Zdejmij z ognia po osiągnięciu tej temperatury, dodaj płynny miód i dokładnie wymieszaj. Gdy mieszanina zacznie się oddzielać od brzegów naczynia, wlej ją do blaszki i za pomocą szerokiej, drewnianej łyżki wygładź powierzchnię. Pozostaw do ostygnięcia w temperaturze pokojowej, następnie wstaw do lodówki na około 3 godziny.

Jeśli chcesz przygotować chałwę smakową, dodaj laskę wanilii, kakao, pistacje czy migdały.