Miód lipowy - właściwości odżywcze, zastosowanie. Jak rozpoznać miód lipowy?

Miód lipowy ma charakterystyczny kolor, dlatego łatwo go rozpoznać. Warto po niego sięgać, gdyż posiada liczne właściwości i wartości odżywcze. Miód lipowy ma silne działanie antybiotyczne, napotne, przeciwkaszlowe, wykrztuśne i przeciwskurczowe. Sprawdź, jakie jeszcze właściwości ma miód lipowy i jak go stosować.

Spis treści

1. Miód lipowy - kolor. Jak rozpoznać miód lipowy?
2. Miód lipowy - jak stosować?
3. Miód lipowy - kalorie, wartości odżywcze
4. Miód lipowy - właściwości zdrowotne
5. Miód lipowy - cena, gdzie kupić
6. Miód lipowy czy wielokwiatowy?

Miód lipowy jest miodem otrzymywanym z nektaru (wydzieliny kwiatów złożonej głównie z glukozy i fruktozy, wabiącej owady) pochodzącego z lipy szerokolistnej i drobnolistnej. Pozyskuje się go na przełomie czerwca i lipca w czasie kwitnienia lip.

Miód lipowy jest uważany obecnie za najcenniejszy z miodów nektarowych, natomiast sama lipa uchodzi za najlepszy surowiec w pszczelarstwie. Miody lipowe są wytwarzane co najmniej od XVI wieku. W piśmie z 1826 roku przeczytamy: „najlepszy miód zbiera się w początkach lipca, głównie w miejscach, gdzie rośnie wiele lip. Ten bardzo pachnący i słodki rodzaj miodu nazywa się - od miesiąca - lipcem i niekiedy płaci się za niego aż trzy dukaty za garniec (polska miara równa 4 litrom)”.

Miód lipowy jest stosunkowo trudno dostępny, ponieważ większość lip rośnie przy drogach i niełatwo jest znaleźć większe skupisko tych drzew wolne od spalin samochodowych.

Miód lipowy - kolor. Jak rozpoznać miód lipowy?

Miód lipowy ma kolor złotożółty lub zielonkawożółty w postaci płynnej. Po skrystalizowaniu zmienia barwę na kremową lub żółtopomarańczową. Miód lipowy krystalizuje w postaci drobnych ziarenek. Ma ostry i delikatnie gorzkawy posmak oraz wyraźny zapach kwiatu lipy.

Miód lipowy - jak stosować?

Miód lipowy jak każdy inny można stosować do słodzenia herbaty. Nie można go jednak dodawać do wrzątku, gdyż traci swoje cenne właściwości. Miodem można posłodzić wypieki, desery, posmarować nim twaróg czy dodać do mleka przy przeziębieniu i bólu gardła.

Miód lipowy - kalorie, wartości odżywcze

Zasadniczy skład wszystkich naturalnych miodów jest zbliżony pod względem chemicznym. Znajduje się w nich 70-80% cukrów i 10-20% wody. Pozostałe składniki, takie jak kwasy organiczne, białka, fenole, witaminy i składniki mineralne mogą być bardzo zróżnicowane. W miodzie znajduje się około 300 różnych substancji chemicznych. W skład miodu lipowego wchodzi 74% glukozy i fruktozy, 1,5-3% sacharozy oraz woda.

Mikroskładniki obecne w miodzie lipowym to olejki eteryczne, flawonoidy (hesperetyna, hesperydyna, rutyna, izokwercytryna, tilirozyd), glikozyd tiliacyna, triterpen tarakserol, garbniki, związki goryczkowe, kwasy organiczne (kumarowy, chlorogenowy, kawowy) oraz enzym lizozym. Ilość składników mineralnych nie przekracza 0,35%, a głównym z nich jest potas. Witaminy zawarte w miodzie to witamina C, H, PP i witaminy z grupy B, jednak ich ilości są niewielkie.

Ważnym składnikiem miodu świadczącym o jego jakości i autentyczności jest zawartość aminokwasu proliny. Według Polskich Norm ilość proliny nie może być mniejsza niż 25 mg/100 g. W miodzie lipowym jest jej od 28,48 do 68,55 mg/100g, co najprawdopodobniej ma związek z różnymi warunkami wytwarzania i przechowywania miodu. Negatywnie na wartość odżywczą miodu wpływa jego przechowywanie w wysokiej temperaturze.

Kwasowość miodu wyraża się w stopniach Soxhleta-Henkla (oSH). Dla miodu lipowego przyjmuje ona jedną z wyższych wartości wśród miodów i wynosi 3,7 oSH.

Zawartość makroskładników w 100 g miodu lipowego:

Miód lipowy - właściwości zdrowotne

Miód lipowy ma silne działanie antybiotyczne. Jego aktywność przeciwbakteryjna wyrażona w jednostkach aktywności antybiotycznej na gram miodu [JA/g] wynosi 24,4.

Silniejsze właściwości antybiotyczne ma miód nawłociowy, miód gryczany i nektarowo-spadziowy (kolejno 31,8; 30,0, 29,2 JA/g), podobnymi do lipowego charakteryzuje się miód spadziowy i miód wrzosowy, natomiast wyraźnie niższe ma miód rzepakowy (18,0), wielokwiatowy (16,5) i akacjowy (11,0). Zaskakiwać może także aktywność antybiotyczna zachwalanego miodu manuka, która wynosi 18,6 JA/g i jest istotnie niższa od aktywności miodów krajowych.

Duże znaczenie dla aktywności prozdrowotnej miodu ma obecność związków polifenolowych należących do grupy przeciwutleniaczy o wysokiej aktywności biologicznej. Związki te działają ochronnie na materiał genetyczny i białka budujące komórki, podnoszą naturalnie odporność i chronią układ krążenia. Jedno z badań analizowało zawartość tych związków w miodach ekologicznych i konwencjonalnych – akacjowym, lipowym, spadziowym iglastym i wielokwiatowym.

Najwyższą zawartością polifenoli ogółem, kwasów fenolowych i flawonoidów cechuje się miód lipowy, odpowiednio: 91,79; 63,92 i 27,87 mg/100 g produktu dla miodu ekologicznego. W miodzie konwencjonalnym ilości te są o około 10-15% niższe. Zawartość tych cennych zdrowotnie składników jest co najmniej o 1/3 wyższa w miodzie lipowym w porównaniu z pozostałymi badanymi. Stężenie polifenoli ogółem w badanych miodach ekologicznych wynosi:

• akacjowy – 67,27 mg/100 g
• spadziowy iglasty – 32,86 mg/100 g
• wielokwiatowy – 44,41 mg/100 g

Miód lipowy jest stosowany przy przeziębieniach, grypie, infekcjach górnych dróg oddechowych, zapaleniu oskrzeli i zapaleniu płuc. Ma działanie napotne, przeciwkaszlowe, wykrztuśne i przeciwskurczowe. Łagodzi stany zapalne i działa przeciwgorączkowo. Eliminuje drobnoustroje chorobotwórcze takie jak gronkowce, paciorkowce, grzyby drożdżoidalne, Klebsiella pneumoniae i Escherichia coli.

Dzięki działaniu moczopędnemu, zmniejszającemu obrzęki i łagodnemu obniżaniu ciśnienia krwi, miód lipowy jest zalecany w chorobach układu krążenia. Jednak osoby przyjmujące leki na nadciśnienie nie powinny go nadużywać. Dla osób z zaburzeniami sercowo-naczyniowymi ważne jest także jego działanie rozkurczowe i uspokajające, które wynika z obecności olejków eterycznych.

Z tej przyczyny zaleca się stosowanie miodu lipowego także w przypadku bezsenności, przewlekłego stresu, nadpobudliwości nerwowej, a nawet nerwicy. Miód lipowy jest polecany w infekcjach układu moczowego i płciowego, przy zaburzeniach pracy układu pokarmowego z powodu aktywności antybiotycznej oraz w schorzeniach reumatycznych ze względu na działanie przeciwzapalne.

CZYTAJ TEŻ:

• Ziołomiody. Jak stosować te naturalne produkty pszczele
• PROPOLIS (kit pszczeli) - właściwości, zastosowanie, cena
• PYŁEK KWIATOWY - wartościowy produkt pszczeli

Zobacz galerię 6 zdjęć

Polecamy

Autor: Time S.A

Zbilansowana dieta to klucz do zdrowia i lepszego samopoczucia. Skorzystaj z JeszCoLubisz, innowacyjnego systemu dietetycznego online Poradnika Zdrowie. Wybieraj spośród tysięcy przepisów na zdrowe i smaczne dania z wykorzystaniem dobrodziejstw natury. Ciesz się indywidualnie dobranym menu, stałym kontaktem z dietetykiem i wieloma innymi funkcjonalnościami już dziś!

Dowiedz się więcej

Miód lipowy czy wielokwiatowy?

Miód lipowy charakteryzuje się wyczuwalnym ostrym i gorzkawym posmakiem, którego nie posiada miód wielokwiatowy. Niektórzy konsumenci nie przepadają za tym, inni natomiast wybierają miód lipowy właśnie ze względu na niepowtarzalny smak. Pod względem innych cech użytkowych miód lipowy i wielokwiatowy są do siebie zbliżone.

Krystalizują w ciągu kilku tygodni do kilku miesięcy, wielkość ziaren po krystalizacji jest podobna. Wielokwiatowy jest nieco ciemniejszy. O obu tych miodach mówi się, że są to miody uniwersalne.

Miód lipowy zawiera więcej związków o charakterze antybiotycznym oraz więcej przeciwutleniaczy niż wielokwiatowy, dlatego może być zdrowszy. Jest też trudniej dostępny od wielokwiatowego, który po rzepakowym należy do miodów najpowszechniejszych i najtańszych.

Czy zdrowo się odżywiasz?

Pytanie 1 z 9

Ile jesz posiłków dziennie?

Dwa. Pierwszy rano, drugi po pracy

Trzy. Nie podjadam między posiłkami

Trzy, ale zdarza mi się podjadać między posiłkami

Jem 4-5 mniejszych posiłków dziennie, mniej więcej co 3-4 godziny

Następne pytanie

Źródła:

1. Bąkowska M. i in., Właściwości prozdrowotne wybranych miodów, Pomeranian Journal of Life Science, 2018, 64 (3), 147-151
2. Kędzia B. i in., Aktywność antybiotyczna krajowych miodów odmianowych, Postępy Fitoterapii, 2014, 2, 67-70
3. Jasicka-Misiak I. i in., Chemiczne Markery miodów odmianowych, Wiadomości Chemiczne, 2011, 65, 9-10, 821-837
4. Śliwińska A. i in., Wstępna ocena jakości miodów pszczelich na podstawie wybranych parametrów fizykochemicznych i mikrobiologicznych, Bromatologia, Chemia, Toksykologia, 2011, 3, 784-791
5. Świetlikowska K. i in., Ocena zawartości związków polifenolowych ogółem, w tym kwasów fenolowych i flawonoidów w różnych odmianach miodów ekologicznych i konwencjonalnych, Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 2013, 2, 65-69
6. Godlewska M. i in., Fizykochemiczne i przeciwdrobnoustrojowe właściwości miodów z rejonu Podlasia, Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych, 2015, 64 (2), 347-352
7. Samojlik T., Drzewo wielce użyteczne – historia lipy drobnolistnej (Tilia cordata) w Puszczy Białowieskiej, Rocznik Dendrologiczny, 2005, 53, 55-64
8. https://www.gpbartnik.pl/rodzaje-miodu.php
9. http://kaszubskiemiody.com.pl/miod-lipowy

O autorze

Aleksandra Żyłowska-Mharrab, dietetyk

Technolog żywności, dietetyk, edukator. Absolwentka Biotechnologii na Politechnice Gdańskiej i Usług żywieniowych na Akademii Morskiej. Zwolenniczka prostej, zdrowej kuchni i świadomych wyborów w codziennym odżywianiu. Do moich głównych zainteresowań należy budowanie trwałych zmian nawyków żywieniowych oraz indywidualne komponowanie diety zgodnie z potrzebami organizmu. Bo nie dla każdego to samo jest zdrowe! Uważam, że edukacja żywieniowa jest bardzo istotna, zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Koncentruję swoje działania na szerzeniu wiedzy o żywieniu, analizuję nowe wyniki badań, samodzielnie wnioskuję. Wyznaję zasadę, że dieta to styl życia, a nie ścisłe przestrzeganie posiłków z kartki. W zdrowym i świadomym odżywianiu zawsze jest miejsce na pyszne przyjemności.

Czytaj więcej artykułów tego autora

Aleksandra Żyłowska-Mharrab