Dieta atlantycka czy śródziemnomorska. Która lepiej wpływa na zdrowie i długość życia?
Dieta bogata w węglowodany zyskuje na popularności, ale czy rzeczywiście jest zdrowsza niż dieta śródziemnomorska, która od lat uważana jest za jedną z najlepszych opcji żywieniowych? Warto przyjrzeć się obu, aby zrozumieć, jak wpływają na nasze zdrowie, samopoczucie i długowieczność.
Co to jest dieta atlantycka?
Dieta atlantycka odnosi się do tradycyjnych wzorców żywieniowych ludzi żyjących w północno-zachodniej Hiszpanii i północnej Portugalii - na wybrzeżu Atlantyku, a nie na wybrzeżu Morza Śródziemnego. Ten wzorzec żywieniowy kładzie nacisk na warzywa, owoce, zboża, fasolę, oliwę z oliwek, orzechy, owoce morza oraz niewielkie ilości wina i nabiału
- wyjaśniła dietetyczka Megan Hilbert.
Dieta atlantycka, nazywana także dietą północnoatlantycką, to sposób odżywiania inspirowany tradycyjnymi nawykami ludów zamieszkujących wybrzeża Atlantyku, szczególnie w Europie Północnej (np. w Skandynawii) i Ameryce Północnej.
Podstawowe cechy diety atlantyckiej:
- ryby i owoce morza - są podstawą diety, zwłaszcza tłuste ryby morskie (np. łosoś, makrela, śledź), które dostarczają cennych kwasów tłuszczowych omega-3,
- warzywa i owoce - dieta opiera się na spożywaniu dużej ilości warzyw, zwłaszcza korzeniowych i zielonych, oraz owoców, szczególnie jagodowych,
- zboża i nasiona - w diecie nie brakuje produktów pełnoziarnistych, takich jak razowy chleb, brązowy ryż czy makaron, dozwolone jest też jedzenie ziemniaków,
- mleko i nabiał - w umiarkowanych ilościach, zwłaszcza kefir i jogurt naturalny,
- tłuszcze roślinne - dieta promuje stosowanie zdrowych tłuszczów roślinnych, takich jak oliwa z oliwek i olej rzepakowy, a także jedzenie orzechów i nasion.
Dieta atlantycka jest uznawana za zdrową, szczególnie ze względu na wysoką zawartość kwasów tłuszczowych omega-3, witamin i minerałów, a także niski udział przetworzonych produktów. Uważa się ją za sposób żywienia korzystny dla układu sercowo-naczyniowego i zdrowia mózgu.
Ważną cechą diety atlantyckiej są stosowane techniki gotowania, takie jak gotowanie na parze, gotowanie, grillowanie i pieczenie, które są zdrowszą alternatywą dla smażenia
- dodała ekspertka.
Dieta atlantycka promuje wspólne posiłki z rodziną lub przyjaciółmi. Badania pokazują, że osoby, które częściej jedzą z innymi, czują się szczęśliwsze i są bardziej zadowolone z życia. Natomiast spożywanie sezonowych produktów to sposób na zróżnicowaną dietę, bogatą w najsmaczniejsze w danym momencie produkty.
Zalety diety atlantyckiej
Poprawa zdrowia metaboliczne
Zdrowie metaboliczne odnosi się do takich aspektów, jak waga ciała, ciśnienie krwi, metabolizm oraz poziom cukru we krwi. Optymalny stan zdrowia metabolicznego oznacza, że organizm skutecznie trawi i przyswaja składniki odżywcze, unikając niekorzystnych skoków cukru we krwi, stanów zapalnych i problemów z insuliną.
Badanie z 2024 roku przeprowadzone przez hiszpańskich naukowców dowiodło, że osoby stosujące ten sposób żywienia przez sześć miesięcy były o około 42 proc. mniej narażone na rozwój zespołu metabolicznego.
Badanie to wykazało, że uczestnicy mieli zmniejszony poziom otyłości i niższy poziom cholesterolu HDL, a także zmniejszony obwód talii. Efekty tej diety są prawdopodobnie spowodowane wysokim spożyciem produktów roślinnych i zdrowych tłuszczów, takich jak oliwa z oliwek
- powiedziała dietetyczka.
Wsparcie zdrowia serca
Dieta atlantycka opiera się na kwasach tłuszczowych omega-3 z ryb i owoców morza, z tego względu może przyczynić się do obniżenia poziomu trójglicerydów oraz podniesienia stężenia „dobrego” cholesterolu HDL.
Z tego powodu American Heart Association zaleca spożywanie ryb przynajmniej dwa razy w tygodniu, aby wspierać zdrowie układu sercowo-naczyniowego.
Natomiast oliwa pomaga chronić cholesterol przed utlenianiem, co wpływa korzystnie na pracę serca. Jednonienasycone tłuszcze dostarczają również składników odżywczych, które wspierają rozwój komórek ciała.
Niższe ryzyko przedwczesnej śmierci
Choć Dan Buettner, ekspert ds. długowieczności, nie uwzględnił Hiszpanii ani Portugalii w swoich badaniach dotyczących Blue Zones (obszarów na świecie, gdzie ludzie żyją najdłużej), ostatnie badania sugerują, że dieta atlantycka może mieć wpływ na długowieczność.
Wyniki opublikowane w lutym 2024 roku wykazały korelację między stosowaniem diety atlantyckiej a niższym ryzykiem przedwczesnej śmierci wśród starszych osób. Może to wynikać z wysokiej zawartości przeciwutleniaczy i substancji przeciwzapalnych, takich jak świeże warzywa i owoce, rośliny strączkowe, oliwa z oliwek, tłuste ryby morskie oraz okazjonalne spożywanie wina.
Polecany artykuł:
Czy dieta atlantycka jest lepsza od diety śródziemnomorskiej?
Wybór między dietą atlantycką a śródziemnomorską zależy od indywidualnych preferencji i celów zdrowotnych. Obie mają liczne korzyści, ale różnią się w kilku kluczowych aspektach.
Dieta śródziemnomorska kładzie duży nacisk na oliwę z oliwek, owoce morza, warzywa i pełne ziarna. Jest bogata w zdrowe tłuszcze, białka roślinne oraz ryby. Badania udowodniły, że ten sposób żywienia skutkuje poprawą zdrowia serca i zmniejszeniem ryzyka rozwoju chorób przewlekłych.
Dieta atlantycka zawiera więcej czerwonego mięsa, nabiału oraz węglowodanów pochodzących z ziemniaków, ryżu i chleba. Badania wykazały, że wspiera zdrowie metaboliczne, ma pozytywny wpływ na pracę układu sercowo-naczyniowego, a także zmniejsza ryzyko przedwczesnej śmierci.
Te diety są podobne, ale największe różnice polegają na tym, że dieta śródziemnomorska zazwyczaj zawiera więcej makaronu, podczas gdy dieta atlantycka obejmuje węglowodany ze źródeł, takich jak ziemniaki, ryż i chleb. Typowe warzywa, które można znaleźć w diecie atlantyckiej, również różnią się nieznacznie, ponieważ częściej ta dieta może zawierać kapustne, czyli rodzinę warzyw, do której należą takie rzeczy jak jarmuż, kapusta, rzepa, kalafior itp.
- powiedziała dietetyczka.
Bez wątpienia obie diety można zaliczyć do zdrowych sposobów żywienia.
Dla większości z nas jedzenie produktów z większą ilością owoców, warzyw, chudego mięsa, owoców morza, roślin strączkowych i zdrowego tłuszczu (takiego jak oliwa z oliwek) sprzyja zdrowiu i może prowadzić do lepszej kontroli poziomu cukru we krwi, poprawy zdrowia mózgu, obniżenia poziomu cholesterolu i ciśnienia krwi i wielu innych rzeczy
- dodała.
