Śniadanie i jego znaczenie dla zdrowia. Dlaczego warto jeść śniadania?
O tym, że śniadanie powinno się jeść każdego ranka wiemy wszyscy. Niestety, nie zawsze się to udaje. Skutkiem może być podwyższone ryzyko niektórych chorób. Co jada się na śniadanie w innych częściach świata i jakie sa nasze śniadaniowe przyzwyczajenia? Ilu z nas je śniadanie świadomie, a dla kogo jest tylko rutyną?
Spis treści
- Śniadanie – definicja i jego znaczenie dla zdrowia
- Znaczenie jedzenia śniadania dla zdrowia
- Wpływ śniadania na występowanie zaburzeń metabolicznych
Jesteśmy świadkami zmiany kulturowej jeśli chodzi o jedzenie śniadań. Co istotne, zmiana ta zupełnie nie dotyczy wagi do nich przywiązywanej – śniadanie było i nadal jest zgodnie uznawane za kluczowy element dnia.
Dotyczy natomiast mentalnego nastawienia – coraz częściej powodem jedzenia śniadania jest nie prawie bezrefleksyjne kontynuowanie wyniesionych z domu zwyczajów czy poczucie obowiązku, ale świadoma decyzja wynikająca z przekonania o korzyściach z niego płynących.
Zmiana dotyczy też tego, jakie produkty są na śniadanie wybierane, jak i oczekiwań odnośnie roli śniadania w udanym rozpoczęciu dnia.
Śniadanie – definicja i jego znaczenie dla zdrowia
Śniadanie to pierwszy posiłek w ciągu dnia. Ta cecha jest powszechnie uznawanym i akceptowanym atrybutem tego posiłku. Różnorodność odżywiania na całym świecie utrudnia opracowanie jednej, uniwersalnej definicji. Dobór produktów i zwyczaje śniadaniowe ludzi żyjących w różnych krajach są zdecydowanie odmienne i zależą od dostępu do żywności, od tradycji i warunków życia.
Tradycyjne śniadanie Polaka to zazwyczaj kanapki z wędliną lub serem i herbata, śniadanie Francuza to bagietka z dżemem lub rogalik i kawa, zaś śniadanie Chińczyka to ryż z warzywami lub pierogi i zielona herbata.
Generalnie śniadanie jest definiowane jako pierwszy posiłek w ciągu dnia i oznacza spożywanie żywności o konsystencji stałej w ilości większej niż „śladowa” w godzinach porannych. Wyróżnikiem śniadania jest jedzenie żywności o konsystencji stałej. Najczęściej składa się z jednego lub kilku produktów o różnym składzie oraz napoju.
Jest to zazwyczaj żywność typowa dla danej kultury i społeczności, ale nie kwestionuje się spożywania żywności mniej typowej, co wynika z potrzeby wygody lub przyjmowania obcych wzorów odżywiania.
Wątpliwości w definiowaniu śniadania dotyczą wypijania napojów bez spożycia żywności „stałej”. Przeważa pogląd, że filiżanki kawy lub porcji soku nie można uznać za śniadanie.
Śniadanie oznacza spożycie żywności w takiej ilości, która dostarcza organizmowi istotnej ilości energii i składników odżywczych – istotnej z punktu widzenia pokrycia potrzeb organizmu. Za ilość żywności większą niż „śladowa” uznaje się z kolei na przykład jedną kromkę chleba, dwie łyżki stołowe twarogu, mięsa, warzyw lub owoców, ilość wędliny lub sera wystarczającą na „dobrze przykrytą” kromkę chleba.
Polecany artykuł:
Znaczenie jedzenia śniadania dla zdrowia
Śniadanie jest bardzo ważnym posiłkiem, niezależnie od wpływów kulturowych, które wyznaczają dobór produktów, sposób ich przygotowania do spożycia i okoliczności konsumpcji.
Po nocnej przerwie, która dla organizmu oznacza czas wypoczynku i regeneracji, ale jest także czasem głodzenia, śniadanie dostarcza nowej porcji energii i składników odżywczych. Ich ilość decyduje o wydolności psychofizycznej organizmu przez pierwszą część dnia, tj. o możliwościach podejmowania wysiłku fizycznego i umysłowego.
Ma to szczególne znaczenie dla ludzi prowadzących aktywny tryb życia, ponieważ ich organizm ma zwiększone potrzeby. Niejedzenie śniadania ma negatywny wpływ na zdrowie i może pogarszać funkcjonowanie organizmu na wiele różnych sposobów. Skutki niejedzenia śniadania mogą być bardzo poważne. Niektóre z nich są odległe w czasie, a inne wręcz natychmiastowe.
CZYTAJ TEŻ:
- Zdrowe śniadanie - co jeść, a czego unikać? PRZEPISY na zdrowe śniadania
- Dietetyczne śniadanie - 5 prostych przepisów
- Dieta dziecka: ważne pierwsze ŚNIADANIE
- DIETA 50 procent KALORII na ŚNIADANIE
Wpływ śniadania na występowanie zaburzeń metabolicznych
Opuszczanie śniadania zwiększa ryzyko występowania zaburzeń metabolicznych. Pogorszenie wskaźników metabolicznych dotyczy stężenia glukozy i insuliny oraz profilu lipidowego krwi. Wymienione biomarkery są uznanymi czynnikami ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy i zespołu metabolicznego, dlatego ich pogorszenie ma bezpośredni wpływ na wzrost ryzyka tych chorób i umieralności.
U osób jedzących śniadanie stwierdzano niższe poziomy glukozy i insuliny we krwi, co może zmniejszać zagrożenie cukrzycą i chorobą wieńcową serca. Regularne spożywanie śniadania było związane z niższym stężeniem cholesterolu ogółem, LDL, utlenionego LDL i triglicerydów we krwi, co zmniejsza zagrożenie chorobami sercowo-naczyniowymi.
Bardzo spektakularny wpływ spożywania śniadania stwierdzono po około dwudziestoletniej obserwacji australijskich dzieci i młodzieży. Osoby, które opuszczały śniadanie w dzieciństwie i dorosłości, miały w wieku dorosłym większe stężenie we krwi: cholesterolu całkowitego o 0,40 mmol/L, cholesterolu LDL o 0,40 mmol/L i insuliny o 2,02 mU/L oraz większy obwód talii o 4,6 centymetra.
Różnice w BMI związane z jedzeniem i niejedzeniem śniadania zależą od wieku, płci i wielu czynników środowiskowych, a także sposobu definiowania osób "jedzących" i "niejedzących" - swoje BMI obliczysz za pomocą kalkulatora wagi. Pomijając aspekty metodyczne, dostępne wyniki badań naukowych mocno wspierają znaczenie regularnego spożywania śniadania w zapobieganiu otyłości.
Niektórzy badacze uważają, że relacja między śniadaniem a BMI jest bardzo wyraźna i ma naturę przyczynową (typu: dawka-odpowiedź). Uważa się, że rola śniadania w utrzymaniu masy ciała i zapobieganiu otyłości zależy od kontroli apetytu. Korzystny wpływ zależy od spożywania śniadania per se, a także jego składników. Szczególne znaczenie jest przypisywane spożywaniu podczas śniadania owoców, produktów zbożowych i błonnika.
Materiały prasowe
