Taniec towarzyski - podział i charakterystyka tańców towarzyskich

Taniec towarzyski to dla jednych forma wyrazu, pasja i hobby, a dla innych zawód i wymagający sport turniejowy. Taniec towarzyski ma wiele różnych odmian i rodzajów, więc każdy pasjonat tańca na pewno znajdzie w nim coś dla siebie. Tańce towarzyskie różnią się od siebie między innymi względami technicznymi, jak tempo, takt i kroki oraz praktycznymi, jak charakter tańca, ubiór czy muzyka.

Spis treści

1. Taniec towarzyski - co to jest?
2. Taniec towarzyski - historia
3. Taniec towarzyski - podział
4. Tańce turniejowe - tańce standardowe
5. Tańce turniejowe - tańce latynoamerykańskie
6. Taniec towarzyski - tańce użytkowe
7. Taniec towarzyski - turnieje taneczne

Taniec towarzyski to z pewnością efektowna i pełna emocji forma ruchu. Przez jednych uważany jest za sport, a inni traktują go jako hobby czy pasję. Jedno jest pewne – każdy taniec towarzyski, bez względu na to czy latynoamerykański, użytkowy czy sportowy, wymaga ogromnej pracy i zaangażowania.

Żeby wyrazić w tańcu siebie i przekazać ruchem wartości i uczucia, potrzeba nie tylko doskonałej techniki, ale także serca, które z pewnością należy włożyć w taniec. Tutaj nie ma miejsca dla solistów, obie osoby powinny tworzyć jedność i za tę taneczną całość są oceniane na turniejach, zawodach lub innych widowiskach tanecznych. Poznaj taniec towarzyski lepiej, a może znajdziesz styl najbliższy twojemu sercu?

Taniec towarzyski - co to jest?

Taniec towarzyski to taniec wykonywany w parze, w której to mężczyzna prowadzi kobietę. Jego początki sięgają ery tańców dworskich, czyli tańców salonowych oraz tańców i zabaw ludowych. Obecnie taniec towarzyski dzieli się na tańce turniejowe: tańce standardowe i tańce latynoamerykańskie.

Inna klasyfikacja dopuszcza także rozróżnienie na tzw. tańce użytkowe, które są bardzo liczną grupą tańców, ale nie są prezentowane i oceniane przez sędziów na turniejach tanecznych. Każdy poszczególny rodzaj tańca towarzyskiego różni się od siebie między następującymi składowymi: schematem kroków, charakterem układu tanecznego, muzyką, taktem, ubiorem oraz pochodzeniem tańca.

Taniec towarzyski jest także dyscypliną, w której od lat organizowane są zawody i turnieje taneczne dzięki Międzynarodowym Związkom Tanecznym. W Polsce są to: Polskie Towarzystwo Taneczne (PTT), Federacja Tańca Sportowego (FTS) oraz Polski Taniec S.A.

Taniec towarzyski - historia

Historia tańca towarzyskiego oficjalnie zaczęła się na początku XX wieku, kiedy taniec ten dumnie wkroczył na salony wyższych warstw społecznych i pełnił w tamtejszych czasach formę dworskiej rozrywki. To właśnie początek XX wieku można uznać za rozkwit różnych rodzajów tańca towarzyskiego, natomiast jego pełny rozwój nastąpił dopiero po II wojnie światowej.

Lata 20. XX wieku można uznać za przełom w rozkwicie tańca towarzyskiego. Ma to ścisły związek z powstaniem muzyki jazzowej.

Jednak początki tańca towarzyskiego sięgają dużo, dużo wcześniej, kiedy to wieśniacy i niższe warstwy społeczne tworzyły zabawy i pierwsze tańce ludowe. Można więc powiedzieć, że taniec towarzyski przywędrował z peryferii do miast i właśnie tam nastąpił jego pełny rozwój.

Lata 20. XX wieku można uznać za przełom w rozkwicie tańca towarzyskiego. Ma to ścisły związek z powstaniem muzyki jazzowej, do której z kolei zostały tworzone nowe style taneczne. Taniec towarzyski formował się wówczas w małych i klimatycznych klubach, gdzie prym wiodły tańce znane dziś jako walc, twist, boogie-woogie, rock and roll czy swing.

Taniec towarzyski - podział

Taniec towarzyski dzieli się na tańce turniejowe: standardowe, latynoamerykańskie, a także tańce użytkowe. Każdy taniec towarzyski różni się od siebie charakterystyką, genezą powstania oraz przeznaczeniem. Oto krótki opis najważniejszych tańców towarzyskich.

Tańce turniejowe - tańce standardowe

Zalicza się do nich kolejno walc wiedeński, walc angielski, tango, quickstep oraz fokstrot. Charakteryzuje je dostojny charakter oraz elegancki ubiór – panowie zazwyczaj tańczą we frakach i lakierkach, a panie w długich, rozłożystych sukniach. Tańce standardowe pochodzące z Europy, czyli walc wiedeński oraz walc angielski uważane są za pierwsze tańce salonowe.

• Walc wiedeński: to szybsza odmiana walca angielskiego w tempie 60 taktów na minutę. Charakteryzuje się dużą ilością obrotów i płynnymi przejściami poszczególnych figur. Walc wiedeński uważany jest za najbardziej elegancką formę tańca towarzyskiego. Po raz pierwszy raz został zaprezentowany w 1815 roku podczas kongresu wiedeńskiego.

• Walc angielski: to druga odmiana walca turniejowego, pochodzi z Anglii i ma ścisły związek z walcem wiedeńskim. Jest jednak nieco wolniejszy, ponieważ jego tempo to 30 taktów na minutę. Po raz pierwszy walc angielski został zaprezentowany w 1921 roku w Anglii. Figury walca angielskiego to m.in. wirówka, chasse, skrzydełko, promenada, obroty w prawo i w lewo, whisk oraz fallaway.

• Tango: pochodzi z argentyńskiego Buenos Aires i Montevideo znajdującego się w Urugwaju. Tango rozwinęło się do kilku odmian, np. tango vals, tango milonga, tango amerykańskie, tango międzynarodowe czy tango fińskie. Rozwój tanga przypadł na druga połowę XIX wieku, a taniec ten czerpał inspiracje z hiszpańskiego flamenco i kubańskiej habanery.

• Quickstep: powstał w latach 20. ubiegłego wieku w Stanach Zjednoczonych, a do Europy dotarł w drugiej połowie XX wieku. Jego tempo to 48 taktów na minutę, co czyni go dość szybkim tańcem standardowym. Quickstep zalicza się do tańców swingowych, a jego charakterystycznymi figurami są liczne podskoki przypominające bieganie po parkiecie i dające efekt unoszenia się pary tańczącej nad ziemią.

• Fokstrot: zwany także „najtrudniejszym spacerem świata” podobnie jak quickstep wchodzi w skład grupy tańców swingowych i polega na naprzemiennej zmianie tempa z szybkiego na wolne i dużej płynności tańca. Nazwa fokstrot pochodzi od nazwiska Harry’ego Foksa, który wprowadził do tego tańca tak zwane „kłusujące kroki”. Tempo tańca wynosi zazwyczaj 30 taktów na minutę i uznawane jest za szybkie.

Tańce turniejowe - tańce latynoamerykańskie

W ich skład wchodzą samba, cha-cha, rumba, paso doble oraz jive. Tańce latynoamerykańskie są uznawane za najbardziej elektryzujące i energiczne tańce wykonywane w parze. Wyróżniają się dynamiką oraz efektownymi układami tanecznymi. Podczas zawodów tanecznych pary zachwycają na parkiecie bogato zdobionymi i kolorowymi strojami. Panowie noszą zazwyczaj jednoczęściowe, obcisłe i błyszczące stroje, a panie kuse sukienki pełne barwnych dodatków, frędzli oraz cekinów. Tańce latynoamerykańskie rozwinęły się w Ameryce łacińskiej w ubiegłym wieku.

• Samba: jest tańcem brazylijskim i ma swoje korzenie w afrykańskich tańcach ludów Bantu, zamieszkujących północną i środkową Afrykę. Sambę tańczy się „po kole”, a jej tempo jest niezwykle szybkie – to aż 56 taktów na minutę! Taniec ten charakteryzuje się energicznym ruchem bioder oraz stóp, które nadają mu dynamiki. Na turniejach tanecznych samba zazwyczaj tańczona jest jako pierwszy taniec latynoamerykański.

• Cha-cha: pochodzi z Kuby i wywodzi się z dwóch innych tańców latynoamerykańskich (ale nie turniejowych), czyli rumby i mambo. Podstawowym korkiem jest tu chasse, czyli krok odstaw-dostaw-odstaw. Cała siła tańca opiera się na energicznych i silnych nogach, które wpływają z kolei na dobrą pracę bioder. Figury cha-chy to między innymi lockstep, w którym ważne są przeprosty kolan oraz ósemki, timestepy i ronda. Cha-cha tańczona jest w tempie 32-33 taktów na minutę.

• Rumba: nazywa jest także „tańcem miłości” i „tańcem namiętności”. Rumba pochodzi z Afryki z małych społeczności ludowych nazywanych „solares”. Metrum kroku podstawowego to wolny-szybki-szybki. Rumba polega na chodzeniu na przeprostowanych nogach i mocnej pracy bioder. Partnerka w rumbie ma kusić, uwodzić i zwodzić partnera prowadząc z nim grę. Rumbę można rozliczać w dwóch rytmach: square oraz cubana, jednak tylko rytm square obowiązuje na zawodach tanecznych.

Znaną odmianą jive’a jest boogie-woogie, które z kolei często mylone jest z rock and rollem. Co ciekawe, zarówno jive, boogie-woogie jak i rock and roll tańczone były przede wszystkim przez żołnierzy na wojskowych potańcówkach i prywatkach.

• Paso doble: to taniec, który ma swoje korzenie w Hiszpanii i przypomina walki torreadorów, tzw. corridę. W pasodoble istnieje ścisły podział ról: mężczyzna jest torreadorem, a kobieta interpretuje rolę płachty, której on używa. Opowieść w paso doble składa się z trzech części: wejście na arenę, walka z bykiem i zabicie go oraz parada po skończonej walce. Za charakter tańca odpowiada muzyka, która grana jest w tempie marszowym o narastającym napięciu. Tempo paso doble to 60 taktów na minutę.

• Jive: taniec ten powstał w 1910 roku, a do Europy dotarł trzydzieści lat później. Kroki jive’a są niezwykle dynamiczne i ekspresyjne. Polegają na szybkim kopnięciach, tzw. kickach oraz przeciągnięciach pozycji pod koniec wykonywanych figur. Podstawowe figury w jivie to chasse w prawo, chasse w lewo, rock step, chicken walk, american spin i fall away rock. Znaną odmianą jive’a jest boogie-woogie, które z kolei często mylone jest z rock and rollem.

Taniec towarzyski - tańce użytkowe

Tańce użytkowe to wszystkie tańce towarzyskie, które nie wchodzą w skład tańców turniejowych. Jest ich naprawdę wiele, pochodzą z różnych stron świata, a ich odmiany stale się rozwijają i ewoluują do nowych stylów w znanych już tańcach towarzyskich.

Do użytkowych tańców towarzyskich można zaliczyć między innymi:

• bachatę
• kizombę
• salsę
• mambo
• calypso
• congę
• madisona
• boogie-woogie
• reggaeton
• charlestona
• american smooth
• rock and roll
• tango argentyńskie
• twista
• swing

Taniec towarzyski - turnieje taneczne

Na świecie istnieją dwie profesjonalne organizacje tańca towarzyskiego, które dzielą się na World DanceSport Federation i World Dance Council. To one wyznaczają zasady i pilnują tego, aby turnieje taneczne były rozgrywane sprawiedliwie i regularnie się odbywały. Federacje te dbają o rozwój dyscypliny tańca towarzyskiego i sprawują pieczę nad tym, aby turnieje rozgrywały się w wyznaczonych kategoriach: rekreacyjnej, sportowej, hobbistycznej i dla seniorów, a także według kategorii wiekowych i klas tanecznych.

W Polsce są trzy rywalizujące ze sobą organizacje taneczne: Federacja Tańca Sportowego należąca do World DanceSport Federation oraz Polski Taniec SA i Polskie Towarzystwo Taneczne wchodzące w skład World Dance Council.

W turniejach sportowych obowiązuję podział wiekowy oraz klas sportowych. Klasy od najsłabszej do najlepszej to kolejno: „E”, „D”, „C”, „B”, „A” i „S”.

Turnieje organizowane przez Polskie Towarzystwo Taneczne charakteryzują się tym, że każda kategoria taneczna oceniana jest oddzielnie. Zawodnicy tańczą najpierw tańce latynoamerykańskie w kolejności: cha-cha, samba, rumba, paso doble, jive, a następnie tańce standardowe, czyli walc angielski, tango, walc wiedeński, foxtrot i quickstep.

Małgorzata Kośla