Goździki (przyprawa) - właściwości, działanie, przeciwwskazania. Na co pomagają goździki?

Goździki to przyprawa, która znalazła szerokie zastosowanie. Goździki mają właściwości znieczulające i odświeżające, dlatego ich żucie lub ssanie to sprawdzony sposób na ból zęba i nieświeży oddech. Z kolei krem z dodatkiem olejku goździkowego to podobno sposób na przedwczesny wytrysk. Sprawdź, jakie jeszcze działanie mają goździki.

Zobacz galerię 4 zdjęcia

Spis treści

1. Skąd pochodzą goździki i jak rośnie ta przyprawa?
2. Goździki - właściwości zdrowotne. Na co pomagają goździki?
3. Goździki lub olejek goździkowy na ból zęba i głowy
4. Żucie goździków. Jak często i jak długo żuć goździki?
5. Goździki obniżą poziom cholesterolu
6. Goździki na przeziębienie
7. Goździki na świeży oddech
8. Goździki na grzybicę
9. Goździki a wątroba
10. Czy goździki obniżają ciśnienie?
11. Goździki - działanie na skórę. Czy goździki są dobre na zmarszczki?
12. Goździki w ciąży
13. Olejek goździkowy na przedwczesny wytrysk?
14. Goździki - przeciwwskazania. Kto powinien uważać na ich działanie?
15. Goździki - zastosowanie w kuchni

Skąd pochodzą goździki i jak rośnie ta przyprawa?

Goździki – wszyscy znamy znak i aromat tych ciekawych przypraw, bez których trudno wyobrazić sobie świąteczne ciasto albo jesienną, rozgrzewającą herbatę. A jednak wciąż mało wiemy o goździkach, choć cenimy ich właściwości.

Większość osób nie ma pojęcia, skąd w ogóle pochodzą goździki? W jaki sposób rosną? Czy to kwiaty, nasiona, a może coś jeszcze innego? Sprawdźmy, co to goździki.

Goździki mają egzotyczne pochodzenie. Nazwa z kolei nawiązuje do języka starofrancuskiego, w którym goździki są znane jako clou de girofle. Goźziki rosną naturalnie w Indonezji, w archipelagu nie bez powodu nazywanym „Wyspami Korzennymi”.

Są tam uprawy goździków oraz m.in. gałki muszkatołowej. Są tam też od wieków cenione w medycynie naturalnej, a także jako sposób na odświeżenie oddechu. W Indonezji goździki pali się też jak tytoń. 

Goździkowiec to wiecznie zielone drzewo z rodziny drzew mirtowatych. Uprawy, poza Indonezja, znajdują się m.in. na Madagaskarze, Sri Lance, Zanzibarze i w kontynentalnej Tanzanii. To, co wykorzystujemy jako przyprawę i nazywamy goździkami, to są suszone pąki kwiatów tego drzewa.

Goździki to suszone pąki kwiatowe goździkowca korzennego - wiecznie zielonego drzewa, które pochodzi z Azji. Właściwości tej przyprawy znane są już od ponad 2 tys. lat. Wówczas jej lecznicze działanie wykorzystywano w starożytnych Chinach, za czasów dynastii Han.

Czterysta lat później kupcy arabscy przywieźli goździki do Wenecji, skąd dotarły do reszty mieszkańców Europy, którzy do dziś cenią lecznicze działanie goździków. Wynika ono przede wszystkim z zawartości eugenolu - substancji, która zmniejsza aktywność enzymów prowadzących do stanów zapalnych, hamuje rozwój infekcji drożdżowej, a nawet tempo rozwoju choroby nowotworowej. Poza tym goździk znalazł zastosowanie także w leczeniu innych dolegliwości.

CZYTAJ TEŻ: Herbata z goździkami

Goździki - właściwości zdrowotne. Na co pomagają goździki?

Goździki słyną ze swoich prozdrowotnych właściwości. Są doskonałe, jako naturalny sposób na niwelowanie wielu schorzeń i problemów. Są tezy, że goździki pomagają również urodzie i mogą być stosowane na zmarszczki.

Goździki są często dodawane do jesiennych i zimowych napojów, potraw, ciast. Choć oczywiście świetnie smakują, warto po nie sięgać z uwagi na zdrowotne właściwości. Goździki zachowują swoje walory zarówno sproszkowane, jak i w całości. Ważne jest jednak przechowywanie w szczelnych pojemnikach, aby nie straciły swoich właściwości. Można stosować także olejek goździkowy. Jakie są właściwości goździków?

• Obecność witamin z grupy B, w tym kwas foliowy, a także witaminy C, witaminy E, witaminy D i witaminy K
• zawartość minerałów, taki jak cynk, fosfor, mangan, magnez, potas, sód, selen
• cenne kwasy omega 3

Goździki sprzyjają wydzielaniu soków trawiennych, więc stanowią remedium na dolegliwości żołądkowe. Goździki sprzyjają poprawie apetytu. Zauważono, że goździki mają właściwości antyseptyczne, co oznacza, że redukują stany zapalne, zmniejszają ryzyko zachorowań na sezonowe infekcje. Sprzyjają neutralizowaniu wolnych rodników. Stymulują układ odpornościowy.

Goździki, jako przeciwutleniacze, hamują rozwój wolnych rodników, a co za tym idzie, działają hamująco na procesy starzenia. W związku z tym można stosować goździki na zmarszczki. Skóra zyskuje gładkość i równomierny koloryt. Goździki sprzyjają oczyszczaniu skóry z toksyn. Ponadto, jeśli użyjemy olejku goździków w miejsca, w których pojawiła się grzybica skóry, nieestetyczne zmiany chorobowe ulegną złagodzeniu.

Goździki mają również właściwości przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne, a nawet zdaniem niektórych przeciwnowotworowe. Ponadto, działają kojąco na układ nerwowy, łagodzą objawy napięcia i stresu, spożywane przed snem mogą sprzyjać zaśnięciu i wypoczynkowi w nocy.

Uważa się też, że m.in. z uwagi na zawartość eugenolu, który jest przeciwutleniaczem, goździki mogą sprzyjać wyrównaniu poziomu cukru we krwi, gdyż sprzyjają prawidłowemu wydzielaniu insuliny i utrzymaniu prawidłowego poziomu cholesterolu.

Goździki to również składnik wielu prepartów do płukania jamy ustnej oraz past do zębów. Goździki usuwają również nieświeży oddech. Do dziś stosuje się też olejek goździkowy, aby uśmierzać dolegliwości, gdy boli ząb. Antyseptyczne właściwości goździków, pomagają usuwać bakterie z jamy ustnej.

Goździki lub olejek goździkowy na ból zęba i głowy

Goździki pomogą w przypadku dolegliwości bólowych - wszystko dzięki zawartemu w nich eugenolowi, który ma właściwości lekko znieczulające. Wystarczy z 1/4 łyżeczki goździkowego proszku i jednej łyżeczki olejku cynamonowego sporządzić pastę, którą smaruje się czoło przy bólu głowy oraz inne bolące miejsca. Przy bólu zęba zalecane jest żucie goździka lub namoczenie waty w olejku goździkowym i przyłożenie do bolącego miejsca. Badania wykazały, że olejek goździkowy może być wykorzystany w stomatologii jako środek znieczulający, stosowany miejscowo przed wbiciem igły w dziąsło. Pacjenci stwierdzili, że dzięki temu dolegliwości bólowe są mniejsze.

CZYTAJ TEŻ: Siemię lniane i goździki na pasożyty

Żucie goździków. Jak często i jak długo żuć goździki?

Żucie goździków wspiera odporność organizmu i higienę jamy ustnej. Mogą zastąpić gumę do żucia. Pomagają skutecznie uporać się nawet z zapachem czosnku z ust. Ponadto sprzyjają pozbywaniu się bakterii, a więc zmniejszają ryzyko ubytków w zębach czy stanów zapalnych dziąseł. Jak długo i jak często żuć goździki? Wystarczą 1-2 goździki, które należy żuć 2-15 minut każdego dnia, aby uzyskać optymalne efekty.

Goździki obniżą poziom cholesterolu

Kilka gramów goździków dziennie wspomaga produkcję insuliny, a przy tym obniża poziom cholesterolu - potwierdziły to badania opisane w 2006 roku na spotkaniu Experimental Biology w San Francisco. Badania wykazały, że u wszystkich, którzy jedli goździki, bez względu na ilość, nastąpiło obniżenie poziomu glukozy, trójglicerydów oraz "złego" cholesterolu LDL. Poziom "dobrego" cholesterolu HDL pozostał bez zmian. Zaobserwowano też, że olej goździkowy zapobiega tworzeniu się grup nadtlenowych lipidów, które mogą prowadzić do zawału.

Polecamy

Autor: Time S.A

Zbilansowane dieta to klucz do zdrowia i lepszego samopoczucia. Skorzystaj z JeszCoLubisz, innowacyjnego systemu dietetycznego online Poradnika Zdrowie. Wybieraj spośród tysięcy przepisów na zdrowe i smaczne dania z wykorzystaniem dobrodziejstw natury. Ciesz się indywidualnie dobranym menu, stałym kontaktem z dietetykiem i wieloma innymi funkcjonalnościami już dziś!

Dowiedz się więcej

Goździki na przeziębienie

Antyseptyczne i przeciwbólowe właściwości goździków sprawiają, że podczas przeziębienia lub grypy szybciej dojdzie się do zdrowia. Goździki złagodzą ból gardła, kaszel (SPRAWDŹ przepis na >> domowy syrop na kaszel z goździków) i udrożnią zatkany nos. W związku z tym w okresie jesienno-zimowych zachorowań warto sięgnąć po herbatę z goździkami. A osobom zdrowym na rozgrzanie w zimowe wieczory polecamy grzaniec z goździkami i pomarańczą.

CZYTAJ TEŻ: Nalewka z goździków

Sprawdź, jakie właściwości lecznicze mają popularne przyprawy

Zobacz galerię 10 zdjęć

Goździki na świeży oddech

Ssanie całych goździków usuwa z ust nieprzyjemny zapach, np. czosnku. Podobno w czasie panowania dynastii Han poddani, nim stanęli przed obliczem cesarza, musieli włożyć goździki do ust, by zapach przyprawy zneutralizował przykrą woń z ich ust.

Goździki na grzybicę

Chociaż nie ma w tej kwestii jednoznacznych badań, uważa się, że napar z goździków może wspierać leczenie drożdżycy (kandydozy). Natomiast stosowanie olejku goździkowego na zmienione chorobowo miejsca, może pomóc wyleczyć grzybicę skórną. Zaleca się robienie kompresów z dodatkiem oleju lub oliwy z oliwek. Niektórzy polecają goździki także na inne zmiany skórne, jak również na drobne skaleczenia.

Goździki a wątroba

Goździki uważa się za istotny składnik diety na zdrowe trawienie. Mogą sprzyjać zmniejszeniu takich dolegliwości jak m.in. wzdęcia. Są tezy, że goździki można stosować, aby wesprzeć pracę wątroby.

Zdaniem badaczy dzięki goździkom wątroba zyskuje dodatkowe wsparcie, jeśli chodzi o oczyszczanie organizmu z toksyn. Goździki dzięki zawartości antyoksydantów i eugenolu, rzeczywiście mogą działać zbawiennie na wątrobę i ułatwiać jej pracę.

Czy goździki obniżają ciśnienie?

Badania w tej kwestii dały niejednoznaczne wyniki, ale można podejrzewać, że goździki, jako źródło m.in. polifenoli, mogą mieć swój udział w obniżaniu ciśnienia tętniczego krwi. Z tego względu zaleca się, aby osoby zażywające leki na nadciśnienie, zachowały ostrożność, jeśli chodzi o spożywanie goździków.

Ponadto goździki mogą zwiększać elastyczność tętnic i obniżać poziom „złego” cholesterolu, więc ich wpływ na układ krążenia jest korzystny, o ile ktoś nie cierpi z powodu poważnych, wymagających farmakoterapii chorób.

Goździki - działanie na skórę. Czy goździki są dobre na zmarszczki?

Stosowanie olejku z goździków na skórę ma niewątpliwie wiele zalet, ale należy podkreślić też fakt, że goździki mogą uczulać. Jeśli zauważysz jakiekolwiek niepokojące zmiany na skórze albo uczucie podrażnienia czy pieczenia po zastosowaniu goździków, zrezygnuj z takiej kuracji.

Wiele osób szczęśliwie może stosować goździki na skórę bez skutków ubocznych. Dlaczego warto stosować goździki na twarz? Mogą m.in. zmniejszać przebarwienia, sprzyjać wygładzeniu zmarszczek, zmniejszać drobne niedoskonałości, poprawiać koloryt, usuwać zanieczyszczenia.

Jak stosować goździki na zmarszczki? Poleca się w tym celu olejek z goździków, który warto rozcieńczyć innymi olejami np. kokosowym, lub oliwą z oliwą, albo domowej roboty tonik z goździków. Bogactwo antyoksydantów zawartych w goździkach działa zbawiennie na cerę.

Goździki w ciąży

Goździki, o ile dana osoba nie ma objawów alergii na nie, można stosować w ciąży. To naturalne remedium może zastąpić wiele leków, których wpływ mógłby być niekorzystny dla rozwijającego się płodu. Goździki w ciąży są polecane m.in. na ból gardła lub jako środek zapobiegający infekcjom czy łagodzący ich objawy.

Goździki w ciąży doskonale sprawdzają się także w przypadku bólu zębów lub stanów zapalnych dziąseł, a są to dość częste problemy u ciężarnych. Goździki mogą także pomóc przeciwdziałać porannym mdłościom, które towarzyszą wielu kobietom, szczególnie na początku ciąży.

Olejek goździkowy na przedwczesny wytrysk?

Podobno posmarowanie penisa kremem zawierającym olejek goździkowy opóźnia przedwczesny wytrysk. Nie ma na to dowodów naukowych, jednak od dawna wiadomo, że goździki to naturalny afrodyzjak.

Goździki - przeciwwskazania. Kto powinien uważać na ich działanie?

W większości przypadków goździki są bezpieczne dla zdrowia. Jednak odradza się je niektórym osobom. Kto nie powinien spożywać goździków?

• osoby, u których o kontakcie z goździkami wystąpiły w przeszłości objawy alergii zarówno pokarmowej, jak i skórnej
• osoby, które mają zaburzenia krzepliwości krwi
• osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe, jak aspiryna, heparyna, warfaryna
• osoby zażywające leki, docelowo na inne dolegliwości, ale mogące rozrzedzać krew, jak m.in. ibuprofen, diklofenak, naproksen

Goździki - zastosowanie w kuchni

Zapach goździków jest bardzo charakterystyczny - ma ciepłą, słodką, korzenną nutę. Całe goździki można dodać do kompotów, grzanego wina, ponczów, sosów owocowych i mięsnych. Pasują do marynowanej dziczyzny, wieprzowiny i baraniny. Razem z cebulą i liściem kalarepy poprawiają smak kapusty kwaszonej. Dobrze komponują się także z potrawami z grzybów, rosołu. Sproszkowaną przyprawę można dodać do pasztecików, pasztetów, farszu, potraw rybnych, spaghetti oraz do pizzy. Jest nieodłącznym składnikiem bożonarodzeniowych ciast i ciasteczek.

Goździki to także jeden z domowych sposobów na pozbycie się moli spożywczych.

Czy rozpoznajesz to zioło?

Pytanie 1 z 7

Te fioletowe kwiaty zawierające olejki eteryczne, które działają uspokajająco to:

lilak pospolity

lawenda

hyzop

Następne pytanie

Monika Majewska

Katarzyna Głuszak