PROSO - właściwości i zastosowanie

2018-02-16 15:23

Proso (proso zwyczajne, proso właściwe) to zboże, którego ziarno ma liczne właściwości i wartości odżywcze, dlatego znalazło wielorakie zastosowanie. Proso jest zbożem bezglutenowym, w związku z tym może być spożywane przez osoby z celiakią i nietolerancją glutenu. Jest za to doskonałym źródłem witamin z grupy B, dobroczynnych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych oraz przeciwutleniaczy. Jakie działanie zdrowotne ma proso? Jakie znalazło zastosowanie w kuchni? Co się z niego robi?

Proso - właściwości i zastosowanie
Autor: Thinkstockphotos.com Proso - właściwości i zastosowanie

Spis treści

  1. Proso - właściwości zdrowotne
  2. Proso - zastosowanie w kuchni
  3. Dlaczego polskie zboże jest wartościowe?

Proso (proso zwyczajne, proso właściwe, Panicum miliaceum L.) to zboże, którego ziarna od dawna są znane ludzkości. Jego właściwości i wartości odżywcze były doceniane już w starożytnych Chinach, skąd proso przywędrowało do Europy i Ameryki. Obecnie proso jest zbożem niedocenianym, a w krajach rozwiniętych znajduje zastosowanie głownie jako pasza dla zwierząt.

Proso - właściwości zdrowotne

Proso to zboże bogate w białko, które jest źródłem niezbędnych aminokwasów: metioniny i cysteiny. Proso charakteryzuje także wysoka zawartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, błonnika pokarmowego oraz polifenoli. Proso jest bogate w węglowodany złożone. Spożycie posiłku z wykorzystaniem prosa daje energię na dłużej, powodując stopniowe uwalnianie energii oraz zwiększa uczucie sytości. Proso jest więc doskonałą propozycją dla osób odchudzających się, jak i chcących utrzymać prawidłową masę ciała. Poza tym zboże to jest bogate w miedź, fosfor i żelazo. Ponadto zawiera znaczne ilości witamin z grupy B.

Proso:

  • jest zbożem bez glutenu, dlatego jest świetna opcją dla osób cierpiących na celiakię i nietolerancję glutenu
  • obniża poziom cholesterolu, stabilizuje stężenia glukozy we krwi, dzięki obecności błonnika pokarmowego (beta- glukanu)
  • ma pozytywny wpływ na układ trawienny, ułatwianie wypróżniania
  • dzięki obecności fosforu, cynku i witamin z grupy B ma pozytywny wpływ na układ krążenia: wzmacnia ściany naczyń krwionośnych i obniża ciśnienie tętnicze krwi,
  • zawarte w nim związki antyoksydacyjne chronią przed wolnymi rodnikami - chronią DNA przed uszkodzeniami i zapobiegają tworzeniu się komórek rakowych
  • dzięki wysokiej zawartości żelaza niehemowego ma pozytywny wpływ na tworzenie i funkcjonowanie czerwonych krwinek, zapobiega wystąpieniu niedokrwistości, która jest związana z zaburzeniami funkcji poznawczych, układu odpornościowego, układu pokarmowego
  • pomaga w utrzymaniu poziomu glukozy we krwi na stałym poziomie, co zapobiega wystąpieniu cukrzycy, zespołu metabolicznego
  • zmniejsza poziom glukozy we krwi oraz zmniejszenie oporności na insulinę u cukrzyków, ponadto zmniejsza glikemię poposiłkową
  • dzięki właściwościom alkalicznym pomaga utrzymać równowagę kwasowo- zasadową w organizmie
  • przyspiesza gojenie ran i zapobiega uszkodzeniom tkanek
  • ma działanie probiotyczne - wspomaga mikroflorę jelitową oraz wspomaga w ponownym jego zasiedlaniu przez bakterie. Sfermentowane produkty z prosa działają jako naturalne probiotyki u osób z biegunką
Warto wiedzieć

Proso - wartości odżywcze (w 100 g produktu)

Wartość kaloryczna - 378 kcalBiałko - 11,02 gTłuszcze - 4,22 g

- kwasy tłuszczowe nasycone 0,723 g- kwasy tłuszczowe jednonienasycone 0,773 g- kwasy tłuszczowe wielonienasycone 2,134 g

Węglowodany 72,85 gBłonnik 8,5 g

Minerały (% dziennego zalecanego spożycia dla osoby dorosłej)

Fosfor - 285,0 mg (41%)Potas - 195,0  mg (6%)Sód - 5,0 mg (0,3%)Wapń - 8,0 mg  (0,8%)Żelazo - 3,01 mg (30%)Magnez - 114,0 mg (29%)Cynk - 1,68 mg (15%)Miedź - 0,75 mg (83%)Selen - 2,7 µg (5%)

Witaminy

Witamina B1 - 0,421 mg (32%)Witamina B2 - 0,29 mg (22%)Niacyna - 4,72 mg (30%)Witamina B6 - 0,384 mg (30%)Witamina B12 - 0,0 µg (0%)Foliany - 85,0 µg  (21%)Witamina E - 0,05 mg (0,5%)

Źródło: Wartość odżywcza USDA, % dziennego zalecanego spożycia: Normy Żywienia, Nowelizacja IŻŻ, 2017

Ziarna prosa są małe i okrągłe o żółtawej barwie.

Proso - zastosowanie w kuchni

Z prosa wytwarza się kaszę jaglaną, która może być dodatkiem do dań mięsnych i warzywnych, deserów oraz jako posiłek śniadaniowy w postaci jaglanki z dodatkiem owoców i orzechów.

Kaszę jaglaną otrzymaną z ziaren prosa w kuchni można wykorzystać na wiele sposobów, m.in.:

  • do przygotowania deserów z dodatkiem sosów owocowych, orzechów, rodzynek, dzięki temu, prócz nadania smaku, zwiększa się wartość odżywczą dania
  • do przygotowania zupy mlecznej, kleiku czy budyniu
  • do zup - jako zamiennik ziemniaków
  • jako dodatek do pulpetów, kotletów, pasztetów, skrobiowy do dań mięsnych, do farszu do pierogów
  • do przygotowania kremów do ciast
  • jako dodatek do sałatek

Z prosa wytwarza się też mąkę jaglaną o lekko orzechowym zapachu i gorzkawym smaku. Z mąki jaglanej można przygotować ciasta i ciasteczka. Służy również do produkcji makaronu i jest używana do przygotowywania kleików. Innym produktem wytwarzanym z prosa są płatki jaglane.

Dlaczego polskie zboże jest wartościowe?

Źródło: x-news/Dzień Dobry TVN