Oto 7 najzdrowszych przypraw świata. Poznaj ich właściwości lecznicze

Już w starożytności przyprawy doceniano nie tylko za ich smak i aromat, ale również za właściwości konserwujące i lecznicze. W epoce wielkich odkryć geograficznych były towarem cenniejszym niż złoto. Które z dostępnych dziś przypraw można uznać za najzdrowsze? Przedstawiamy nasz subiektywny ranking.

Przyprawy to wysuszone części roślin o wyjątkowych właściwościach smakowych i zapachowych. Część z nich poza niezwykłym smakiem i aromatem ma też cenne składniki, które pozytywnie wpływają na nasze zdrowie: chronią przed nowotworami, hamują procesy starzenia się organizmu, a także pomagają w wielu schorzeniach. Oto przyprawy, które wyróżniają się pod tym względem spośród innych.

Spis treści

1. Kurkuma
2. Cynamon
3. Imbir
4. Pieprz cayenne
5. Szafran
6. Goździki
7. Czarnuszka

Kurkuma

Właściwości prozdrowotne kurkumy zostały potwierdzone naukowo, a wszystko za sprawą zawartej w niej kurkuminy. Substancja ta ma właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwutleniające.

Najważniejsze właściwości lecznicze kurkumy:

• łagodzi bolesne miesiączki,
• przyspiesza procesy naprawcze w mózgu m.in. po udarach i w przebiegu alzheimera,
• ma właściwości antynowotworowe,
• łagodzi dolegliwości trawienne,
• pomaga na wrzody żołądka,
• pomaga w leczeniu infekcji wirusowych.

Najbardziej wartościowe pod względem zawartości cennych składników jest świeże kłącze, ale również kurkuma w sproszkowanej postaci zachowuje swoje niezwykłe właściwości. Jest jeden warunek - aby była skuteczna, musi być połączona z piperyną, którą znajdziemy m.in. w papryce oraz czarnym pieprzu.

Kurkumę najlepiej kupować w osobnym opakowaniu, bo w mieszankach przyprawowych jest jej tylko 20 proc.

Czytaj też:

• Kiedy gałka muszkatołowa ma działanie prozdrowotne, a kiedy może zaszkodzić?

Cynamon

Cynamon, czyli zmielona kora cynamonowca cejlońskiego (Cinnamonum zeylanicum), to skarbnica licznych substancji, z których za najcenniejsze uważa się aldehyd cynamonowy, który ma właściwości antynowotworowe, oraz epikatechinę, która razem z aldehydem może zapobiec rozwojowi chorób neurodegeneracyjnych i wspomóc ich leczenie.

Inne właściwości cynamonu:

• przyspiesza przemianę materii i spalanie tłuszczu,
• ma właściwości antybakteryjne, pomaga na wrzody żołądka,
• hamuje rozwój pierwotniaków i grzybów,
• reguluje poziom cukru we krwi,
• obniża poziom cholesterolu.

Przy wyborze tej przyprawy warto zwracać uwagę na kraj pochodzenia, bo jak dowodzą badania, najwięcej właściwości prozdrowotnych ma cynamon cejloński. Cynamon chiński (Cinnamomum cassia) zawiera większą ilość kumaryny, która w nadmiarze może szkodzić wątrobie.

Czytaj też:

• Przyprawy korzenne: na czym polega ich niezwykłość?

Imbir

Imbir (Zingiber officinale) to jedna z najstarszych roślin uprawiana w tropikalnej Azji od ponad 3000 lat, ale znana też na Bliskim Wschodzie i na południu Europy na długo przed Rzymianami.

Imbir ma silne działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Skutecznie wspomaga walkę z komórkami rakowymi, bo ogranicza powstawanie nowych naczyń krwionośnych.

Inne właściwości imbiru:

• leczy przeziębienie i inne infekcje wirusowe,
• pomaga na ból stawów i mięśni,
• ułatwia trawienie, leczy wzdęcia,
• łagodzi mdłości, przeciwdziała wymiotom po narkozie i chemioterapii,
• zapobiega zakrzepicy,
• obniża cholesterol,
• leczy migreny,
• łagodzi bolesne miesiączki,
• zwiększa koncentrację i wydajność umysłową,
• rozgrzewa cały organizm.

Imbir znakomicie nadaje się do zup i sałatek. Jako przystawkę czy dodatek do ryb można podawać plastry świeżego imbiru marynowane w soku z cytryny. Korzeń imbiru pokrojony w plastry i zalany wrzątkiem na 10-15 minut jest doskonałym napojem (na zimno i na gorąco) łagodzącym pragnienie. W Azji imbir służy jako afrodyzjak.

Co ważne, imbiru nie powinny jeść osoby zmagające się z wrzodami żołądka oraz refluksem żołądkowym.

Czytaj też:

• Przyprawy egzotyczne: poznaj ich możliwości

Pieprz cayenne

Pieprz kajeński wyrabia się z papryki odmiany cayenne, która jest suszona, mielona i w takiej postaci trafia na nasz stół. Ze względu na swoje niezwykłe właściwości przyprawa ta powinna znaleźć się nie tylko na naszych stołach, ale też w domowej apteczce. A wszystko dzięki zawartości kapsaicyny, która ma działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe.

Właściwości prozdrowotne pieprzu cayenne:

• przyspiesza przemianę materii,
• pomaga spalić tłuszcz,
• obniża ciśnienie krwi,
• leczy chorobę wrzodową żołądka,
• zmniejsza bóle stawów,
• wzmacnia odporność organizmu,
• obniża poziom cholesterolu,
• chroni przed zawałem serca,
• ma działanie antynowotworowe.
• pomaga leczyć nadciśnienie.

Pieprz kajeński dodaje się do potraw kuchni orientalnej, dań warzywnych, ale może stanowić też składnik przekąsek przedtreningowych (na przykład owsianki). Można też dodać go do butelki z wodą i popijać przez cały dzień.

Co ważne, pieprz cayenne nie jest wskazany dla osób przyjmujących leki na cukrzycę, leki hamujące wydzielanie kwasu żołądkowego, a także w połączeniu z niektórymi ziołami i lekarstwami, m.in. aspiryną, warfaryną, teofiliną, miłorzębem, imbirem i żeń-szeniem.

Czytaj też:

• Dlaczego papryczka chilli służy zdrowiu?

Szafran

W Chinach szafran stosowano już w XVI wieku na poprawę krążenia, powstrzymywanie krwawienia oraz na uspokojenie. Medycyna tybetańska wykorzystywała tonizujące działanie szafranu w chorobach serca i układu nerwowego.

W medycynie ludowej szafran służył także jako środek przeciwskurczowy, przeciwbólowy, wykrztuśny i pobudzający, dlatego znalazł zastosowanie w leczeniu m.in.:

• przeziębienia,
• szkarlatyny,
• ospy wietrznej,
• astmy.

Szafran był też wykorzystywany do regulowania miesiączkowania, a także jako afrodyzjak. Dawniej mężczyźni z dysfunkcjami seksualnymi chętnie sięgali po ten naturalny środek na potencję. W sumie w zaleceniach medycyny tradycyjnej można znaleźć jeszcze kilkadziesiąt innych zastosowań leczniczych szafranu.

Współcześni naukowcy odkryli, że szafran zawiera liczne substancje lecznicze, takie jak: krocyna, gorycz pikrokrocyna oraz safranal. Szczególnym przedmiotem zainteresowania naukowców stała się krocyna. Dzięki jej właściwościom obecnie rozważane jest potencjalne zastosowanie szafranu w takich chorobach jak:

• depresja,
• niepłodność,
• wrzody żołądka.

Szafran to najdroższa przyprawa na świecie. Dobrej jakości szafran może kosztować nawet 40 tys. zł za kg. Dlatego sprzedawany jest nie w gramach, ale w dziesiętnych grama. Na ogół 1 torebka zawiera ok. 0,3 g i kosztuje ok. 12 zł. Warto wiedzieć, że ze względu na wysoką cenę, szafran jest często fałszowany. W opakowaniu szafranu mogą się znaleźć inne podobne przyprawy, np. saflor (krokosz barwierski) bądź mielona kurkuma.

Goździki

Goździki to suszone pąki kwiatowe goździkowca korzennego - wiecznie zielonego drzewa, które pochodzi z Azji. Właściwości goździków są znane już od ponad 2 tys. lat, ich lecznicze działanie wykorzystywano w starożytnych Chinach. Czterysta lat później kupcy arabscy przywieźli goździki do Wenecji, skąd dotarły do reszty mieszkańców Europy.

Lecznicze właściwości goździków wynikają przede wszystkim z zawartości eugenolu - substancji, która zmniejsza aktywność enzymów prowadzących do stanów zapalnych, hamuje rozwój infekcji drożdżowej, a nawet tempo rozwoju choroby nowotworowej, ale goździki znalazły zastosowanie także w leczeniu innych dolegliwości.

Właściwości goździków:

• obniżą poziom cholesterolu
• złagodzą ból gardła, kaszel, udrażniają zatkany nos,
• uśmierzają ból zęba,
• usuwają z ust nieprzyjemny zapach, np. czosnku.

Lepiej kupować całe goździki, gdyż sproszkowane szybko tracą smak. Całe goździki można zmielić w młynku do kawy, najlepiej bezpośrednio przed użyciem. Ze świeżych goździków po naciśnięciu leci olej. Świeżość goździków można też sprawdzić próbą w wodzie -  świeże pływają pionowo.

Goździki - zarówno całe, jak i sproszkowane - należy przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku, w suchym, chłodnym, ciemnym miejscu. Całe goździki można trzymać przez rok, sproszkowane - przez 6 miesięcy.

Czytaj też:

• Gorczyca nie tylko dla reumatyków

Czarnuszka

Czarnuszka siewna (Nigella sativa L.) to pochodząca z terenów Europy Południowo-Wschodniej i Azji Zachodniej roślina o charakterystycznych białych lub niebieskich kwiatach z błękitnym unerwieniem. Jej owoce zawierają czarne jak węgiel, trójgraniaste nasiona, których właściwości zdrowotne doceniali nawet faraonowie. W starożytności uważano, że czarnuszka "potrafi wyleczyć wszystko prócz śmierci", w związku z tym znalazła zastosowanie w lecznictwie jako specyfik na niemal wszystkie choroby.

Współczesne badania pozwalają twierdzić, że nasiona czarnuszki mają potencjalne działanie lecznicze. Nasiona wykazują właściwości przeciwwrzodowe, gdyż działają ochronnie na błonę śluzową żołądka i zmniejszają uszkodzenia powstające w przebiegu choroby wrzodowej. Ponadto chronią wątrobę i nerki przed toksycznym działaniem związków chemicznych i leków.

W medycynie tradycyjnej czarnuszkę stosuje się w następujących schorzeniach:

• astmie alergicznej,
• egzemach,
• AZS (atopowym zapaleniu skóry),
• cukrzycy,
• nadciśnieniu,
• chorobach pasożytniczych,
• a także przy problemach z laktacją.

W lecznictwie stosuje się zmielone nasiona (zwykle pół, najwyżej 1 łyżeczka 2 razy dziennie), a także napar, odwar lub nalewkę przyrządzaną z nasion.

QUIZ: Smakowite pary - do jakiej potrawy pasuje ta przyprawa?

Pytanie 1 z 13

Cynamon

Sernik

Szarlotka

Wuzetka

Następne pytanie