Czy Nutri-Score naprawdę pomaga? Potencjalne ryzyko dla zdrowia serca i masy ciała

System Nutri-Score miał ułatwić wybór zdrowszych produktów spożywczych w sklepach. Niestety symbole oznaczone na opakowaniach bywają bardzo kontrowersyjne, ponieważ przetworzona żywność w wielu przypadkach zyskuje lepszą ocenę niż jabłko czy sok owocowy. Czy warto sugerować się skalą Nutri-Score?

Wiarygodność Nutri-Score

System Nutri-Score został stworzony, aby w przystępny wizualnie sposób informować o wartości odżywczej produktów spożywczych i napojów. Klasyfikuje produkty według 5 kategorii oznaczonych literami i kolorami - od A (ciemnozielony, najwyższa jakość) do E (ciemnopomarańczowy, najniższa jakość).

Jednak już na pierwszy rzut oka w sklepie oznaczenia te mijają się z prawdą. Wśród produktów oznaczonych literką A, uznawanych za zalecane, można znaleźć żywność wysokoprzetworzoną, taką jak mrożona pizza czy słodzone płatki śniadaniowe.

Napój typu cola ze sztucznymi słodzikami otrzymał ocenę B, podczas gdy naturalnie mętny sok jabłkowy zyskał D lub E. Świeże jabłko to kategoria B, wędzony łosoś D, a oliwa z oliwek E, choć to jeden z najzdrowszych tłuszczów.

Aby poprawić wiarygodność skali, na początku bieżącego roku wprowadzono nowy algorytm, jednak aktualne oceny nie pojawią się na produktach nawet do końca 2025 roku.

Nowy system Nutri-Score a zdrowie serca

Choroby układu sercowo-naczyniowego nadal stanowią główną przyczynę zgonów w Polsce i Europie. Szacuje się, że około jedna trzecia tych przypadków jest związana z niewłaściwą dietą, dlatego niezwykle istotne jest dostarczanie dokładnych informacji na temat produktów spożywczych.

Obecnie oceny w systemie Nutri-Score są ustalane przez nowy algorytm z 2024 roku, który bazuje na danych, takich jak kaloryczność, zawartość cukrów, tłuszczów nasyconych i soli w 100 g produktu, a także obecności pożądanych składników - owoców, warzyw, roślin strączkowych i białka.

Francuski zespół z EREN (Nutritional Epidemiology Research Team) współpracował z naukowcami z Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem (WHO-IARC), wyniki badania opublikowano w czasopiśmie „Lancet Regional Health - Europe”.

Eksperci analizowali dane pochodzące od ponad 345,5 tys. osób z 7 krajów, zebrane w ramach europejskiego badania EPIC, które zajmuje się wpływem różnych czynników na rozwój nowotworów i chorób przewlekłych.

Tym razem skoncentrowali się na ocenie ryzyka wystąpienia schorzeń sercowo-naczyniowych związanych z konsumpcją produktów niżej ocenianych w nowej skali Nutri-Score, która najpewniej pojawi się na produktach dopiero w 2026 roku.

Badanie wykazało, że spożywanie większej ilości produktów o niższych ocenach Nutri-Score ma negatywny wpływ na zdrowie. U 4,6 proc. uczestników wystąpiły choroby układu krążenia, 6565 osób doznało zawału serca, a 6245 udaru mózgu. Warto jednak samodzielnie sprawdzać składy produktów i oceniać ich wartość odżywczą.

Paula Komendarczuk