Gyros i sałatka gyros - kalorie (kcal), wartości odżywcze

Gyros i sałatka gyros to potrawy, które cieszą się w Polsce dużą popularnością. W polskiej kuchni szczególne miejsce zajmuje sałatka gyros, która jest obowiązkową pozycją w imprezowym menu. Jakie wartości odżywcze mają gyros i sałatka gyros? Ile kalorii (kcal) dostarczają gyros i sałatka gyros?

Spis treści

1. Gyros i sałatka gyros
2. Jak jedzenie gyrosa może wpłynąć na zdrowie?
3. Gyros i sałatka gyros - wartości odżywcze i kalorie (kcal)
4. Zrób to sam: tortilla [#TOWIDEO]

Gyros i sałatka gyros to potrawy, których wartości odżywcze jako pierwsi docenili grecy. Gyros to bowiem tradycyjna grecka potrawa, która składa się z cienkich plasterków mięsa opiekanych na pionowym rożnie, pomidorów, cebuli i sosu tzatziki podanych z pitą. Z kolei sałatka gyros to sałatka warstwowa, na którą składają się najczęściej kurczak i liczne warzywa - kukurydza, papryka, kapusta pekińska oraz majonez.

Nazwa gyros wywodzi się od greckiego słowa γύρος, które oznacza obracanie się. Wymawia się ją „jiros”. Obracanie mięsa na rożnie ma starożytne korzenie i było bardzo popularne na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego. Jednak gyros znany w obecnej postaci jest wytwarzany od XIX wieku i został zapożyczony od Turków, którzy po raz pierwszy zaczęli podawać mięso w cienkich plasterkach w picie w mieście Bursa. Gyros pojawił się poza granicami Grecji w wyniku migrowania rdzennej ludności greckiej. Bardzo popularny stał się w USA, gdzie ok. 1965 roku w Chicago George Apostolou otworzył pierwszą restaurację serwującą gyros, a 9 lat później – fabrykę produkującą bele mięsa na gyros.

Gyros i sałatka gyros

Gyros jest tradycyjną potrawą kuchni greckiej. Przygotowuje się go w postaci dużych bel mięsa o masie od 70 do 120 kg nabijanych na pionowy rożen, które obracane są powoli wokół własnej osi i opiekane. Po upieczeniu mięso odcina się w kierunku od góry do dołu, tworząc cienkie plasterki o długości kilku centymetrów.

Jeśli mięso jest za mało tłuste, to podczas formułowania beli, kawałki mięsa przekłada się kawałkami tłuszczu, aby uzyskany produkt był odpowiednio soczysty i chrupiący. Gyros w Grecji przygotowywany jest zwykle z mięsa wieprzowego. W innych krajach podaje się gyros z kurczaka, baraniny i cielęciny. Mięso gyros przyprawia się mieszanką przypraw, która zawiera zwykle sól, słodką i ostrą paprykę, biały i czarny pieprz, pietruszkę, czosnek i greckie oregano (rigani). W niektórych mieszankach pojawia się cynamon, gałka muszkatołowa, kminek, anyż, koper włoski, kolendra, ziele angielskie i sumak.

Gyros przygotowuje się w dwóch wersjach – na wynos i restauracyjnej. Gyros na wynos jest podawany w picie – płaskim, okrągłym, pszennym placku, który pęcznieje podczas wypieku, tworząc naturalnie kieszonkę na farsz. Tradycyjne dodatki do mięsa to pomidory, cebula i sos tzatziki z jogurtu o 10% zawartości tłuszczu i tartych świeżych ogórków. W wersji restauracyjnej na talerzu znajdują się mięso podawane z frytkami i sałatką wiejską („choriatiki salata”), która poza Grecją jest nazywana sałatką grecką. Całości może towarzyszyć pita, która jest mocniej wypiekana i bardziej chrupiąca niż ta na wynos, gdyż nie musi być tak elastyczna.

Jak jedzenie gyrosa może wpłynąć na zdrowie?

Źródło: x-news.pl/Dzień Dobry TVN

Gyros i sałatka gyros - wartości odżywcze i kalorie (kcal)

Przeciętna porcja kanapki gyros zawiera 150 g mięsa, które dostarcza ok. 220 kcal. Wersja gyrosa drobiowego jest mniej kaloryczna, a z baraniny – bardziej, ponieważ mięso baranie ma w sobie więcej tłuszczu.

Gyros dostarcza ok. 17 g białka i ok. 10 g tłuszczu, z czego blisko połowę może stanowić tłuszcz nasycony. Jego ilość jest zależna od rodzaju mięsa.

Gyros podaje się w bułce pita, która waży ok. 70 g i dostarcza ok. 190 kcal. Są to kalorie pochodzące głównie z węglowodanów. W 70-gramowej picie znajduje się 38,5 g węglowodanów, 6,2 g białka, 0,9 g tłuszczu i 1,8 g błonnika.

Dodatek 3 łyżek sosu tzatziki to kolejne 85 kcal, 3 g białka, 5,7 g tłuszczu i 5,9 g węglowodanów.

Cała kanapka gyros po dodaniu warzyw dostarcza ok. 550 kcal, 48 g węglowodanów, 20 g białka i 16 g tłuszczu.

100 g sałatki gyros dostarcza ok. 126 kcal

Poza tym sałatka gyros w 100 g zawiera:

• 6,7 g białka
• 8,2 g tłuszczu
• 7,4 g węglowodanów

W związku z tym jedna porcja sałatki gyros (200 g) dostarcza ok. 252 kcal, a poza tym:

• 13,4 g białka
• 16,4 g tłuszczu
• 14,8 g węglowodanów

Zrób to sam: tortilla [#TOWIDEO]

Źródła:1. https://www.thespruce.com/how-greek-gyro-is-made-41218902. K.F. Kiple i in., Cambridge World History of Food, 2000, ISBN 0-521-40216-63. http://www.dianekochilas.com/gyro-ancient-street-food-history/4. http://greekonwheels.ca/a-brief-history-of-the-gyro/5. http://www.nytimes.com/2009/07/15/dining/15gyro.html?_r=06. https://livewell.jillianmichaels.com/gyro-meat-nutritional-information-4819.html7. http://www.ilewazy.pl/pita-pszenna-naturalna8. http://www.ilewazy.pl/porcja-sosu-tzatziki

Aleksandra Żyłowska-Mharrab