Łazanki - wartości odżywcze. Ile kalorii mają łazanki?
Łazanki to makaron w kształcie małych kwadratów lub rombów. Najbardziej popularne są łazanki z kapustą i grzybami, np. pieczarkami. Oprócz łazanek z kapustą (kiszoną lub świeżą) lubiane są też łazanki z mięsem. Niektórzy podają łazanki z białą kapustą i kiełbasą lub łazanki z boczkiem. Sprawdź, jakie wartości odżywcze mają łazanki.
Spis treści
- Łazanki z kapustą i grzybami - przepis
- Łazanki z pieczonymi burakami i rukolą - przepis
- Łazanki - inne przepisy na łazanki
- Jaki makaron na łazanki? Przepis na domowy makaron łazanki
- Czy łazanki są zdrowe? Wartości odżywcze łazanek
Łazanki to doskonale znany w polskiej kuchni makaron przygotowany z mąki pszennej i jajek. Najbardziej znany jest przepis na łazanki z kapustą i grzybami, które często goszczą na stołach wigilijnych. Dużą popularnością cieszy się też przepis na łazanki z mięsem - łazanki z białą kapustą i kiełbasą lub boczkiem, a także słoniną. Łazanki jada się też na słodko – z makiem lub twarogiem. Sam makaron jest też składnikiem świątecznej zupy grzybowej.
Łazanki z kapustą i grzybami - przepis
Wigilijne łazanki z kapustą i grzybami z przepisu Basi Ritz
Do przygotowania makaronu potrzebujesz:
- 400 g mąki typ 650
- 3 jajka
- 75 ml wody
- szczypta soli
Do przygotowania farszu z kapusty i grzybów potrzebujesz:
- 0,5 kg kiszonej kapusty
- 2 garści suszonych borowików
- 250 ml wywaru warzywnego
- 1 duża cebula
- sól
- tymianek
- świeżo zmielony czarny pieprz
- szczypta cukru
- 2 łyżki oliwy z oliwek
Przygotowanie:
Grzyby zalać wywarem, odstawić na 15 minut, następnie zagotować. Cebulę pokroić w drobną kostkę i zeszklić na oliwie. Kapustę pokroić i dodać do cebuli. Dodać grzyby wraz z wywarem, doprawić solą, pieprzem i odrobiną cukru, dodać listki tymianku. Gotować na wolnym ogniu do osiągnięcia miękkości (ok. 45 minut), od czasu do czasu mieszając.
Mąkę przesiać na stolnicy, zrobić wgłębienie, wbić całe jajka, dodać sól i wodę. Zagnieść ciasto, aby powstała jednolita, twardawa masa. Rozwałkować ciasto na grubość ok. 1 mm. W razie potrzeby posypywać lekko mąką. Zostawić na stolnicy do podeschnięcia przez 15–20 minut. Pokroić ciasto w kwadraty 2,5 x 2,5 cm (jeżeli ciasto jest zbyt obsypane mąką, kluski umieścić na sitku i poruszyć parę razy, aby mąka z nich opadła). Wrzucić na osoloną wrzącą wodę z odrobiną oliwy. Gotować od ponownego momentu wrzenia przez 3 minuty. Odcedzić. Wymieszać z kapustą i grzybami
Łazanki z pieczonymi burakami i rukolą - przepis
Źródło: x-news.pl/Dzień Dobry TVN
Łazanki - inne przepisy na łazanki
Łazanki z makiem i bakaliami na Wigilię z przepisu Ewy Wachowicz
Do przygotowania makaronu potrzebujesz:
- 3 jajka
- 1 ¾ szklanki mąki
- szczypta soli
Do przygotowania masy makowej potrzebujesz:
- 30 dag maku
- szklanka wody
- szklanka mleka
- orzechy włoskie
- migdały
- rodzynki
- figi
- morele suszone
- 2 łyżki miodu
- cukier
- cukier waniliowy
- 2 łyżki masła
Przygotowanie:
Z mąki, jajek i szczypty soli wyrobić ciasto makaronowe, które następnie trzeba trochę przesuszyć. Ciasto cienko rozwałkować i kroić na kwadraciki o boku ok. 1 cm. Zagotować mleko z wodą. Wsypać mak i pozostawić, by się dobrze zaparzył – około 15 minut. Zaparzony mak zmielić. Na patelni rozpuścić masło. Wsypać posiekane orzechy i migdały, lekko przesmażyć.
Dorzucić pozostałe bakalie: rodzynki, posiekane suszone morele i figi. Dodać miód (2 łyżki), cukier waniliowy i zaparzony, zmielony mak. Ewentualnie dosłodzić do smaku. Łazanki ugotować. Po wyjęciu polać je roztopionym masłem. Do łazanek dodać przygotowaną masę makową. Całość wymieszać.
Przepisy na domowe łazanki z początków XX w. z książki E. Kiewnarskiej „Potrawy z kasz i mąki”
Łazanki z szynką
Łazanki z dwóch lub trzech jaj i czterdziestu deka mąki po ugotowaniu zmięszać z dwudziestoma deka przerastałej, w paski pokrajanej szynki, jednem jajkiem surowem i pół szklanką mleka. Ułożyć na metalowym półmisku, wysmarowanym masłem lub topioną słoninką. Obsypać po wierzchu bułeczką, jeszcze skropić tłuszczem. Zapiec w piecu do dobrego zrumienienia. Podawać w tem samem naczyniu.
Łazanki ze śmietaną i serem
Łazanki z czterdziestu deka mąki, ugotowane, jak wyżej, zmięszać z pięcioma deka topionego masła. Przygotować szklankę dobrej, kwaśnej śmietany i dwadzieścia deka utartego, suchego sera. Może być zwykły, krowi ser, nieco podsuszony, lub też jakiś ser ostry: litewski, szwajcarski itp. — tych dwóch ostatnich wystarczy po dziesięć deka. Na półmisku wysmarowanym masłem kłaść rzędami łazanki, polewając śmietaną i posypując serem. Ostatni rząd łazanek posypać bułeczką z serem, skropić masłem i wstawić do pieca dla dobrego zrumienienia. Podawać w tem samem naczyniu.
Łazanki z grzybami
Łazanki przyrządzić i ugotować, jak zwykle. Kilo jakichkolwiek grzybków (najlepiej maślaczków lub opieńków) starannie oczyszczonych, przesmażyć w maśle z dodaniem cebulki. Masła wziąć około dziesięciu deka, a grzybki smażyć, aż się dobrze zrumienią. Na półmisku wysmarowanym masłem kłaść rzędami, łazanki i grzybki, ostatni rząd łazanek posypać bułeczką z ostrym serem, skropić masłem i upiec wszystko w piecu do dobrego zrumienienia. Oczywiście, można na tę potrawę użyć grzybów prawdziwych lub pieczarek, lecz i wszelkie skromniejsze grzybki, byle młode i świeże, będą w niej doskonale smakowały.
Niektóre potrawy tak głęboko wrastają w polska kuchnię, że nie zastanawiamy się nad ich pochodzeniem. Łazanki nie są jednak rdzennie polskim daniem. Początek historii łazanek sięga XVI wieku, kiedy to do Polski przybyła pochodząca z Włoch żona Zygmunta I Starego Bona Sforza.
Królowa Bona nie zachwyciła się polską kuchnią, która była dla niej zbyt ciężka, tłusta i uboga w warzywa. Sprowadziła na dwór swoich kucharzy, a wraz z nimi nowe warzywa i makarony. Obecne łazanki są odmianą włoskiego makaronu „lasagne” – cienkich prostokątnych płatków o wymiarach 10x5 cm. Podobieństwo nazw jest zauważalne na pierwszy rzut oka. Funkcjonuje też określenie „lasagnette” czyli małe „lasagne”, które czasem tłumaczy się na polski jako łazanki.
Do końca XIX wieku łazanki przyrządzano inaczej niż obecnie. Zamiast mieszać makaron z pozostałymi składnikami dania, przekładano warstwy makaronu z warstwami farszu i zapiekano. Zatem przygotowywano je zupełnie jak „lasagne”, ale używając innych niż we Włoszech składników farszu.
Jaki makaron na łazanki? Przepis na domowy makaron łazanki
Łazanki od innych domowych makaronów różnią się tylko kształtem. Wyrabia się je z mąki i jajek, ewentualnie z dodatkiem niewielkiej ilości wody i odrobiny soli. Na ¾ szklanki mąki pszennej typu 500 należy użyć jednego jajka. Ciasto należy dobrze wyrobić, rozwałkować na cienki placek. Odłożyć na ściereczce do przeschnięcia (około 30min). Kroić w poprzek w paski o szerokości około 1cm. Paski pokroić znów w poprzek, w romby. Gotować na osolonej wodzie, po wypłynięciu 3 min. Przecedzić, zalać zimną wodą, ponownie przecedzić.
Przygotowanie domowego makaronu wymaga sporo pracy, jednak jego smak jest nieporównywalny z łazankami sklepowymi. Zauważa to m.in. Elżbieta Kiewnarska w swojej książce wydanej w 1931 r. „Potrawy z kasz i mąki”, z której poznamy sprawdzony przepis na domowy makaron.
„Makaron krajowego (fabrycznego) wyrobu nie doszedł, niestety, do doskonałości swego pierwowzoru - makaronu włoskiego. Ludzie o smaku wykwintniejszym, o guście bardziej wyrobionym, odczuwają w nim zawsze pewien posmak kleju, przytem rozgotowuje się zbyt prędko, flaczeje.
Nie znaczy to wcale, abym namawiała do kupowania produktów zagranicznych, przeciwnie, powinniśmy w miarę sił i możności obchodzić się towarami krajowemi. Co do makaronu, jest to o tyle łatwiejsze, że mąkę pszenną mamy wyborową, jaja zawsze świeże, a sól i woda — jedyne dodatki — są używane w tak małej ilości, że się ich wcale nie da obliczyć na pieniądze.
Powinniśmy używać tylko makaronu domowego, zagniecionego na całych jajach z odrobiną wody (tyle, ile jaja zaważą) a otrzymamy produkt pierwszorzędny, nieustępujący najlepszym wyrobom włoskim; za trochę włożonej w to pracy będzie on nawet nieco tańszy od najtańszego wyrobu fabrycznego. Ciasto należy zagniatać tak twarde, aby się tylko dało wałkować i tak długo, aż po przekrajaniu będzie zupełnie jednolite, bez porów i pęchęrzyków powietrza. Rozwałkować je jak najcieniej, wysuszyć w arkuszach.
Gdy dobrze przeschnie, wytrzeć jeszcze każdy taki arkusz suchą mąką, poczem pokrajać w pasy lub też zwinąć w rolkę i szatkować ostrym nożem w paski dowolnej szerokości. Są teraz maszynki do mięsa „Jupiter“, mające przyrząd do wyrabiania rozmaitego kształtu makaronu; są one jednak dosyć kosztowne, a makaron płaski, czy z dziurką w środku, smakuje zupełnie jednakowo. Po pokrajaniu należy makaron rozsypać rzadko na stole i jeszcze raz dokładnie go wysuszyć. Poczem daje się, jak kupny, przechowywać w słojach szklanych lub torebkach papierowych (w naczyniach glinianych i drewnianych nabiera wilgoci i stęchłego zapachu). Ze względów oszczędnościowych lepiej jest odrazu robić większą ilość makaronu.”
Czy łazanki są zdrowe? Wartości odżywcze łazanek
Dodatki do łazanek możemy traktować jako zdrowe, oby tylko nie przesadzać z ilością dodawanego boczku lub słoniny.
Łazanki nie należą do lekkich i zdrowych dań. Ich bazą jest biała mąka pszenna, która ma wysoki indeks glikemiczny, powoduje szybkie i duże skoki poziomu glukozy we krwi oraz wyrzuty insuliny po posiłku. Sprzyja to przybieraniu na wadze oraz rozwijaniu się problemów z gospodarką węglowodanową, które mogą doprowadzić do insulinooporności, a nawet do cukrzycy. Biała oczyszczona mąka nie dostarcza istotnych ilości witamin i składników mineralnych, jest zatem bliska jedzeniu określanemu jako puste kalorie.
100 g suchego makaronu łazanki (szklanka) dostarcza 336 kcal i są to kalorie pochodzące głównie z węglowodanów. W tej ilości znajduje się 69,9 g węglowodanów, 13,5 g białka i 0,3 g tłuszczu. Podczas gotowania makaron zwiększa swoją objętość około 2-krotnie. 100 g ugotowanych łazanek to 153 kcal, 31,8 g węglowodanów, 6,1 g białka i 0,1 g tłuszczu. Kaloryczność wigilijnych łazanek z kapustą i grzybami zależy od proporcji makaronu do warzyw. Im więcej kapusty w porcji tym zdrowiej i mniej kalorycznie. Łazanki można też przygotować w wersji nieco zdrowszej z mąki żytniej razowej.
Polecany artykuł:
Źródła:
- http://culture.pl/pl/dzielo/lazanki
- Szemberska A., Wybrane nowe italianizmy we współczesnej polszczyźnie, Kwartalnik Językoznawczy, 2011, 3 (7), 46-65
- Kiewnarska E., Potrawy z kasz i mąki, Warszawa, 1931 (s. 13, 16, 17); https://polona.pl/item/potrawy-z-kasz-i-maki,NjUxNzQyMjc/
- http://www.mowiawieki.pl/index.php?page=artykul&id=259
- http://www.familie.pl/przepis/267/Makaron-domowy-lazanki
- http://www.ilewazy.pl/szklanka-makaronu-lazanki
- http://www.ilewazy.pl/szklanka-ugotowanego-makaronu-lazanki
- http://beszamel.se.pl/dania-wigilijne/lazanki-z-makiem-na-wigilie-przepis-ewy-wachowicz,2577/
- http://www.se.pl/rozrywka/gwiazdy/basia-ritz-zdradza-przepis-na-wigilijna-potrawe-moje-lazanki-z-kapusta-i-grzybami_297975.html
![Zmiany na ustach - krostki, grudki, pęcherzyki. 8 najczęstszych przyczyn [ZDJĘCIA]](https://cdn.galleries.smcloud.net/t/galleries/gf-soBw-u4ou-qebe_zmiany-na-ustach-krostki-grudki-pecherzyki-8-najczestszych-przyczyn-zdjecia-320x213.jpg)
