Dieta dla 5-latki [Porada eksperta]

Moje stworzonko ma 128 cm wzrostu przy wadze 36 kg. Ma oczywiście duży "otłuszczony" brzuszek, który wystaje do przodu, nieco koślawe kolanka. Nasz pediatra już jakiś czas temu stwierdził nadciśnienie tętnicze i kazał się odchudzić. Ba, ale jak? Mała pija tylko soki owocowe (także rozwodnione, ale jednak słodkie), a owoce powodują odruch wymiotny; woda jest "niedobra", raz na jakiś czas duszone warzywa, o surówce, czy sałatce mogę tylko pomarzyć. Kocha natomiast mięso (byle nie gotowane), wędliny, ziemniaki i frytki, sery żółte, dziecięce serki i jogurty, oraz oczywiście... chipsy, słodycze i colę, których staramy się nawet nie kupować z tego względu. "Zdrowych" potraw nie chce jeść; ma niedobory żelaza, więc dostaje tran i witaminy... Co konkretnie mam jej podawać i w jakich ilościach?

Dla dzieci w tym wieku zalecana jest dieta bogata w składniki budulcowe, takie jak wapno i żelazo. Jest to okres kształtowania się nawyków żywieniowych u dziecka i należy pamiętać o następujących zasadach:
1. Codzienne wyżywienie należy rozłożyć na 4-5 posiłków i podawać regularnie.
2. Potrawy podawać w małych porcjach, aby nie przyzwyczajać dziecka do pozostawiania resztek na talerzu.
3. Jadłospis i posiłki urozmaicać podając różnorodne potrawy.
4. Nie podawać słodyczy między posiłkami, aby nie zmniejszyć apetytu i łaknienia.
5. Nie karcić dziecka za zbyt powolne jedzenie lub niejedzenie.
6. Dbać o estetyczny wygląd stołu i podanych posiłków (estetycznie podana potrawa może wzbudzić nieco apetyt dziecka).
Jeśli maluch uczęszcza do przedszkola, to jego jadłospis jest tak zaplanowany, by pokrywał około 70 proc. dziennej normy zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze. W prawidłowym żywieniu przedszkolaka bardzo ważne jest drugie śniadanie. Posiłek należy urozmaicać, bo codzienne spożywanie tego samego produktu jest nudne. Dlatego do pełnoziarnistego chleba lub bułki dodaj chudy ser biały, szynkę drobiową i warzywa takie jak: sałata, ogórek, pomidor. Najważniejsze żeby śniadanie było lubiane przez dziecko i dostarczało składniki potrzebne do prawidłowego rozwoju. Drugie śniadanie nie jest porą na podawanie chipsów, słodyczy. Zamiast słodyczy podaj mieszankę suszonych owoców, orzechów lub rodzynek. Nie zapominaj o świeżych owocach, które są źródłem wielu witamin, a zwłaszcza witaminy C, niezbędnej do prawidłowego, szybkiego gojenia się ran oraz podwyższenia odporności organizmu. Dzieci uwielbiają jadać hamburgery i frytki. Nie musisz z nich zrezygnować, ale przyrządź je samodzielnie. Domowe hamburgery z mięsa drobiowego to smaczne i zdrowe danie. Najodpowiedniejsze napoje dla dzieci wieku przedszkolnym to soki owocowo–warzywne, herbatki owocowe słodzone miodem lub glukozą. Dzieci lubią też napoje mleczne – może to być napój w postaci kakao lub koktajl mleczny z owocami. Kupując w sklepie soki wybieraj te z najmniejszą zawartością cukru. Zwróć uwagę na konserwanty. Przygotowując obiad dla dziecka zrezygnuj z ciężkich, zabielanych zup i zawiesistych sosów. Zaproponuj, np.: zupę jarzynową, a na drugie danie potrawkę z kurczaka lub gałkę mięsną w sosie. Ugotuj kompot z jabłek lub, jeśli jest sezon letni, z truskawek i wiśni. Są to napoje bardzo zdrowe i przede wszystkim naturalne, nie zawierające konserwantów i sztucznych barwników. Kolacja powinna być raczej lekka, tak jak drugie śniadanie i powinna być spożywana w godzinach między 18.00 – 19.00, tak by dziecko nie szło spać z pełnym brzuchem. Możesz przygotować kanapki z dodatkami lub samo pieczywo z jogurtem.
Niezastąpiony zestaw
Białko - jest najważniejszym i podstawowym składnikiem budulcowym mięśni, kości, skóry i tkanek. Źródłem białka są mleko, mięso, ryby. Roślinnym źródłem białka są soja i ryż.
Tłuszcze - są odpowiedzialne za odporność organizmu, produkcję i prawidłowe funkcjonowanie hormonów, ułatwiają wchłanianie witamin A, D, E i K. Źródłem tłuszczy są oleje roślinne, oliwa z oliwek, orzechy, nasiona.
Węglowodany - dostarczają energii potrzebnej dziecku do życia i rozwoju. Źródłem węglowodanów są produkty zbożowe: pieczywo, płatki owsiane i pszenne, makaron oraz owoce.
Witaminy - są niezbędne do prawidłowego rozwoju młodego organizmu, zapobiegają wadom wzroku, krzywicy, uodparniają organizm przed różnymi infekcjami.
Błonnik - jest to składnik niezbędny do prawidłowego trawienia pokarmu. Zapewnia prawidłową przemianę materii. Źródłem błonnika są owoce, szczególnie suszone takie jak morele i śliwki, warzywa oraz pieczywo pełnoziarniste. Składniki mineralne - są materiałem budulcowym kości, tkanek, mięśni. Odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i pracy serca oraz regulują gospodarkę wodną organizmu. Składniki mineralne znajdują się w owocach, warzywach, produktach zbożowych, w podrobach i mleku.
Woda - jest niezbędna do życia i odpowiedzialna za prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Może być podawana w formie różnych herbatek, soków lub w czystej postaci.
Smaczne i zdrowe
Obok planowania żywienia, a więc ustalania odpowiedniej racji pokarmowej i układania jadłospisu, ważnym elementem jest także prawidłowe przygotowanie potraw. Może się na przykład tak zdarzyć, że mimo prawidłowo zaplanowanego jadłospisu i użycia surowców o wysokiej jakości, wartość odżywcza i smakowa potraw będzie obniżona na skutek niewłaściwego ich sporządzania. Większość produktów żywnościowych przed ich spożyciem poddaje się obróbce kulinarnej, aby polepszyć strawność i przyswajalność zawartych w nich składników odżywczych. Smaczne przygotowanie potraw wymaga prawie zawsze łączenia ze sobą różnych produktów oraz stosowania odpowiednich surowców jako dodatków, na przykład doprawianie zup i sosów żółtkiem jaja, śmietaną, doprawianie sałatek olejem, majonezem, sokiem z cytryny, dodanie mleka do ciast itp. Wszystko to wpływa korzystnie nie tylko na smak, estetyczny wygląd potraw, ale również podnosi ich wartość odżywczą. Układając jadłospis należy pamiętać o tym żeby: posiłki były smaczne i prawidłowo zestawione, zawierały wszystkie niezbędne składniki pokarmowe, dostarczały na dobę ok. 90 kalorii na kilogram masy ciała, były pełnowartościowe zawierające białko, węglowodany, tłuszcz, składniki mineralne i witaminy, przerwy między posiłkami wynosiły 3-4 godziny, posiłki były podane estetycznie i regularnie. Śniadanie I: zupa mleczna: - mleko - kasza manna - odrobina cukru
Śniadanie I: kanapka: -masło -szynka gotowana -sałata -pomidor -herbata owocowa osłodzona
Śniadanie II: pyszna kanapka: - chleb lub bułka razowa - masło - twarożek ze szczypiorkiem i rzodkiewką - soczek marchwiowo - bananowy
Śniadanie II: Serek homogenizowany Bułka słodka
Obiad: Zupka kalafiorowa: - świeży kalafior - marchew - ziemniak - natka pietruszki Zrazy wołowe z kaszą perłową Surówka z buraczków gotowanych i jabłka Kompocik z truskawek
Obiad: Zupka pomidorowa z ryżem zabielana śmietaną, Pyzy ziemniaczane z mięsem Surówka z białej kapusty i porem, Kompot jabłkowy
Podwieczorek: Koktajl mleczno-owocowy, Biszkopciki waniliowe okrągłe
Podwieczorek: Kakao Herbatniki
Kolacja: Bułka z szynką; - bułka - szynka - masło - herbatka owocowa osłodzona
Kolacja: Pieczywo mieszane z masłem, Jajecznica z dwóch jaj na maśle ze szczypiorkiem, Herbatka osłodzona.