Polacy wydają na nie 8 miliardów rocznie. Nie wiedzą, że mogą uszkodzić wzrok i wątrobę

Polacy na potęgę biorą suplementy diety. Nie zdają sobie sprawy, że w ten sposób, z troski o zdrowie, mogą sabotować swój organizm. W jaki sposób suplementy mogą szkodzić zdrowiu? Jakie są skutki uboczne zażywania suplementów? I jak rozpoznać, że po ich zażyciu z organizmem dzieje się źle?

Polacy nadużywają suplementów diety

Każdego miesiąca blisko 3/4 Polaków zażywa suplementy diety za co najmniej 50 zł. Niektórzy deklarują, że miesięcznie wydają na ten cel ponad 100 zł. Łącznie Polacy wydają rocznie na suplementy diety ok. 8 miliardów. Ta kwota każdego roku rośnie o setki tysięcy. W trakcie pandemii sięgaliśmy po suplementy jeszcze częściej, szacuje się, że nawet o 40 proc. częściej niż przed. 

Niewiele osób zastanawia się, co tak naprawdę zażywają. Nie czytają składów. Nie zastanawiają się nad faktem, że suplementy diety, w procesie produkcyjnym, nie podlegają takim normom i restrykcjom, jak leki. Często po prostu nie wiedzą, co biorą. I nie zdają sobie sprawy, czym to grozi.

Objawy przedawkowania suplementów

Chociaż są kwestie, w których „od przybytku głowa nie boli”, to ta maksyma nie dotyczy zażywania witamin. Ich nadmiar może powodować zaburzenia pracy organizmu i szereg dolegliwości. Niekiedy objawy nie są kojarzone z przedawkowaniem witamin. Wtedy pacjent, wskutek złego samopoczucia... sięga po jeszcze więcej witamin, przez co jego stan sukcesywnie się pogarsza.

Szczególnie niebezpieczne są witaminy, które są rozpuszczalne w tłuszczach, ponieważ organizm je magazynuje w wątrobie i tkance tłuszczonej. Są to witaminy A, D, E, K. Z kolei te witaminy, które są rozpuszczalne w wodzie, są wydalane wraz z moczem – nie ma więc aż tak znaczącego ryzyka ich przedawkowania.

Objawy hiperwitaminozy

Hiperwitaminoza nie ma jednego typowego spektrum objawów, przez co jest jeszcze trudniejsza do rozpoznania. Do najczęstszych symptomów przedawkowania witamin należą:

• ze strony narządu wzroku: zaburzenia widzenia, nadwrażliwość na światło, podrażnienie oczu, pogorszenie widzenia
• ze strony układu moczowego: zmętnienie moczu, częste oddawanie moczu, zwiększenie ilości wydalanego moczu
• ze strony układu krwionośnego: arytmia, kołatanie serca
• ze strony układu pokarmowego: brak apetytu, nudności, wymioty, zaparcia, biegunki, niekiedy możliwe lekkie schudnięcie
• objawy skórne: swędzenie skóry, zaczerwienienie skóry, suchość skóry, skłonność do atopii, pokrzywek i podrażnień, zmieniająca się tekstura włosów
• objawy neurologiczne: bóle głowy, uczucie niepokoju, uczucie rozdrażnienia

Hiperwitaminoza – co zrobić, leczenie

W przypadku hiperwitaminozy postępowanie jest uzależnione od ogólnego stanu pacjenta. Na początek niezbędne jest odstawienie wszystkich suplementów i leków. Nierzadko okazuje się, że pacjent równolegle zażywał kilka środków o podobnym składzie, ale o innych nazwach handlowych.

Często też już przy złym samopoczuciu, pacjent udaje się do lekarza, wymieniając objawy, a nie wspominając o tym, co zażywa na co dzień – szczególnie jeśli to są suplementy, a nie leki. Efekt to dalej pogarszające się samopoczucie i kolejne komplikacje, związane z przedawkowaniem suplementów i zażywaniem leków, które też mogą dawać skutki uboczne.

W lżejszych przypadkach wystarczy dobre nawodnienie i sukcesywne odtruwanie organizmu = przed ostawienie suplementów. To istotne, bo osoby przyzwyczajone do łykania tabletek niekiedy chcą leczyć przedawkowanie i hiperwitaminozę za pomocą kolejnych środków.

W cięższych przypadkach niezbędne może być hospitalizowanie pacjenta, celem monitorowania stanu zdrowia i ewentualnego podania kroplówek lub wykonania dializ. Najważniejsze jest zapobieganie takim sytuacjom. W tym przypadku nie należy ulegać reklamom czy modzie, sięgając bez refleksji i bez konsultacji medycznej po specyfiki, które mają być remedium na wszystko. 

Katarzyna Głuszak, redaktorka