Chroni przed nowotworami, wspiera kości, poprawia nastrój. Ale Polacy ją przedawkowują

Weryfikacja

Autor: Paulina Front, farmaceutka

Suplementacja witaminy D jest zalecania nie tylko zimą, ale przez cały rok. Większość z nas ma jej niedobór, jednak nie oznacza to, że powinniśmy łykać witaminę D w "końskich dawkach". A to staje się już prawdziwą plagą - przyznaje farmaceutka Paulina Front. Niestety, przyjmowanie witaminy D w nadmiarze może być wyjątkowo szkodliwe dla organizmu.

Witamina D dla dorosłych i dzieci to właściwie podstawa suplementacji. Regularnie powtarzane hasło mówiące, że w naszej szerokości geograficznej suplementowanie witaminy D jest koniecznie przez cały rok - nie tylko zimą - zaczyna przynosić pewne skutki. Coraz więcej osób decyduje się na włączenie jej do swojego planu dnia. Ale nie zawsze robi to z głową.

Jakie są objawy niedoboru witaminy D? Jest ich wiele, od przewlekłego zmęczenia i senności, przez osłabioną odporność, aż po wypadanie włosów, a nawet bezsenność i depresję. Nic więc dziwnego, że szukając prostego remedium na swoje dolegliwości, często sięgamy właśnie po witaminę D. Wszak "witamina słońca" powinna pomóc nam rozprawić się ze wszystkimi problemami. Czy naprawdę tak jest?

Choć większość Polaków ma niedobór witaminy D, to nie oznacza to, że można ją suplementować bez umiaru. Wręcz przeciwnie - przedawkowanie witaminy D może być groźne dla zdrowia, a nawet życia. Tymczasem zdarza się, że lekarz zaleci pacjentce 30 000 j.m. witaminy D na tydzień, a ona się przechwala, że tyle to stosuje dziennie i czuje się znakomicie. Cóż, do czasu.

Kiedy powinno się brać witaminę D?

Zdrowym ludziom z całą pewnością nie grozi przedawkowanie witaminy D w wyniku opalania i autoprodukcji w skórze. Nie jest też groźne spożywanie produktów obfitujących w tę witaminę.

Witamina D jest jedyną witaminą, której suplementacja jest w Polsce zalecana wszystkim, ale w odpowiedniej, bezpiecznej dawce. Osobom dorosłym zwykle zaleca się stosowanie do 2000 j.m. witaminy D na dobę, seniorom po 75. roku życia - 4000 j.m. W przypadku dzieci i osób zmagających się z nadwagą, dawkę zawsze warto skonsultować z lekarzem.

Powszechne niedobory wynikają z naszego klimatu i za małej ekspozycji skóry na słońce. Najczęściej niedobory grożą nam od listopada do marca, chociaż w okresie pandemii zakładano, ze występują przez cały rok. Zbyt dużo czasu spędzaliśmy w budynkach.

Na co działa witamina D?

Witamina D ma znakomity wpływ na nasze kości i umożliwia prawidłowe wchłanianie wapnia. Przyjmuje się, że działa przeciwnowotworowo, wspiera układ odpornościowy, dbając o nasze jelita. Może mieć zastosowanie w profilaktyce cukrzycy.

Niewątpliwie jest nam niezbędna dla zdrowia, ale spór o to, w jak szerokim zakresie, trwa od lat i nie jest ostatecznie rozstrzygnięty. Bywa, że badania na ten sam temat przynoszą odmienne wnioski.

Czy nadmiar witaminy D szkodzi?

Kiedyś przedawkowanie witaminy D zdarzało się przede wszystkim u małych dzieci. Przykładowo: niemowlę urodzone latem, karmione sztucznie, dostawało zbyt duże dawki kropelek, bo rodzice nie radzili sobie z ich precyzyjnym odmierzaniem.

Dziś, według lekarzy, wraz z modą na witaminę D, przypadki są coraz częstsze u osób dorosłych, które wręcz chwalą się nadużywaniem tej witaminy. 

Konsekwencje? Mogą być bardzo poważne. Skutkiem przedawkowania witaminy D może być hiperwitaminoza, czyli zbiór dolegliwości chorobowych spowodowanych nadmiarem określonej witaminy w organizmie. Przedawkowanie witaminy D skutkuje choćby wzrostem stężenia wapnia w surowicy krwi. Wówczas pierwiastek ten może się odkładać w mięśniu sercowym, tętnicach oraz nerkach i poważnie zaburzyć pracę układu sercowo-naczyniowego, układu wydalniczego oraz układu nerwowego.

Częste objawy przedawkowania witaminy D:

• nadmierna potliwość,
• nieregularna praca serca,
• metaliczny posmak w ustach,
• bóle brzucha,
• wymioty,
• nieuzasadnione swędzenie skóry,
• ogólnie złe samopoczucie,
• rozdrażnienie o niejasnym źródle, nadpobudliwość,
• wzmożone pragnienie,
• utrata apetytu,
• drgawki,
• stany otępienne.

Oczywiście, te objawy mają też wiele innych przyczyn. Jeśli jednak szalejesz z witaminą D, warto wziąć to pod uwagę i skonsultować się z lekarzem.

Jak prawidłowo przyjmować witaminę D?

Pora dnia przy przyjmowaniu witaminy D ma znaczenie. Najlepiej jest przyjmować ją rano, wraz z posiłkiem, gdyż rozpuszcza się ona w tłuszczach. Zatem podczas bogatego w tłuszcze posiłku jej wchłanialność będzie największa. Nie zaleca się przyjmowania witaminy D wieczorem. Jak pokazują badania, wzięcie jej w godzinach popołudniowych może niekorzystnie wpływać na jakość snu.

Paulina Front, farmaceutka

Absolwentka Wydziału Farmaceutycznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Pracuje w aptekach na terenie Niepołomic i jest współwłaścicielką jednej z nich. Systematycznie śledzi zmiany na rynku farmaceutycznym oraz aktywnie je komentuje, głównie na Twitterze i Instagramie. Entuzjastka receptury aptecznej, rozpoczyna swoją przygodę w sieci na blogu mgrfront.pl, dzieląc się z innymi swoją wiedzą i doświadczeniem.

Eliza Dolecka

Paulina Front, farmaceutka