Gimnastyka artystyczna - ćwiczenia, figury, efekty uprawiania
Gimnastyka artystyczna to sport, który wykorzystuje umiejętności taneczne, akrobatyczne i gimnastyczne. Układy i figury w gimnastyce artystycznej wykonuje się z przyborami takimi jak piłki, obręcze czy wstążki lub bez użycia dodatkowego sprzętu. Tę widowiskową dyscyplinę sportową praktykuje się zazwyczaj od najmłodszych lat, ale nie wszystkie figury gimnastyki artystycznej są trudne, dlatego ich wykonania mogą podejmować się także dorośli. Sprawdź, czym jest gimnastyka artystyczna i dowiedz się więcej o tym wymagającym sporcie.
Spis treści
- Gimnastyka artystyczna – co to jest?
- Gimnastyka artystyczna – figury
- Gimnastyka artystyczna – ćwiczenia
- Gimnastyka artystyczna - efekty
- Gimnastyka artystyczna - komu jest polecana?
Gimnastyka artystyczna to bardzo wszechstronny sport wymagający wielu talentów ruchowych. Aby go uprawiać, trzeba rozwijać swoje umiejętności taneczne, których zawodowe gimnastyczki uczą się na lekcjach tańca klasycznego z elementami ruchu stylizowanego na tańce ludowe. Osoby wykonujące tę aktywność muszą także pracować nad swoją koordynacją ruchową oraz rytmicznością.
Kolejną składową gimnastyki artystycznej są ćwiczenia akrobatyczne, czyli najtrudniejsza część tej dyscypliny. Gimnastyczki (ponieważ przede wszystkim kobiety wykonują ten sport) muszą także do perfekcji opanować podstawowe ćwiczenia gimnastyczne. W tym celu trenują swoją gibkość, wytrzymałość i równowagę, które umożliwiają poprawne i efektowne wykonywanie figur.
Gimnastyka artystyczna – co to jest?
Gimnastyka artystyczna to poddyscyplina gimnastyki polegająca na wykonywaniu układów tanecznych i akrobatycznych z wykorzystaniem podstawowych ćwiczeń gimnastycznych. Jako dyscyplina olimpijska istnieje od 1984 roku.
Gimnastykę artystyczną wykonuje się ze sprzętem gimnastycznym, np. piłką, skakanką, maczugami, obręczą czy wstążkami, lub bez użycia jakichkolwiek przyborów.
Ten rodzaj sportu wymaga niezwykłej koordynacji i sprawności ruchowej, dlatego zazwyczaj ćwiczą go najmłodsi. Gimnastykę artystyczną uprawiają głównie dziewczynki i kobiety od 4 do 24 roku życia. Jest wykonywana indywidualnie lub w grupach liczących od 5 do 6 zawodniczek dobieranych pod kątem wieku.
Kategorie wiekowe i umiejętnościowe w gimnastyce artystycznej to:
- klasa młodzieżowa - dzieci do lat 9
- młodziki (klasa III) - dzieci do lat 10
- junior młodszy (klasa II) novice – do lat 12
- junior - klasa I
- senior - klasa M
Jurorzy, podzieleni na dwie komisje, oceniają występ gimnastyczek pod względem techniki ciała i użycia przyborów oraz ogólnego wykonania artystycznego.
Gimnastyka artystyczna – figury
Figury wykonywane podczas gimnastyki artystycznej łączą w sobie elementy akrobatyki, tańca oraz podstawowych sekwencji gimnastycznych. Ta dyscyplina sportowa ma w sobie dużo artyzmu i każda gimnastyczka podczas swojego układu wnosi coś od siebie w przedstawiane ruchy.
Mimo wszystko istnieją pewne podstawowe figury, które są obowiązkowe podczas praktyki tego sportu i obowiązują na wszystkich zawodach, bez względu na wykonanie układu ze sprzętem gimnastycznym lub bez.
Główne figury gimnastyki artystycznej to:
- mostek ze stania,
- klasyczny mostek,
SPRAWDŹ: Jak zrobić mostek ze stania i z leżenia? [WIDEO]
- szpagat w bok,
- szpagat w przód,
- gwiazda,
- gwiazda na jednej ręce,
- gwiazda bez rąk (przypominająca salto bokiem),
- stanie na rękach,
- stanie na głowie,
- przewrót do przodu,
- przewrót do tyłu,
ZOBACZ: Nauka przewrotu w przód i przewrotu w tył [WIDEO]
- rundak (gwiazda ze złączonymi nogami),
- waga przodem (w leżeniu na brzuchu).
Gimnastyka artystyczna – ćwiczenia
Przed przystąpieniem do wykonania skomplikowanych figur gimnastyki artystycznej, obowiązkiem jest trening przygotowujący nasze ciało do tego nieprzeciętnego rodzaju ruchu. Bez odpowiednich ćwiczeń, zrobienie jakiegokolwiek sekwencji należącej do tej dyscypliny sportowej jest właściwie niemożliwe.
Przykładowe ćwiczenia gimnastyczne poprawiające rozciągnięcie i gibkość to:
- Skłon do przodu – stań ze złączonymi nogami i zbliż dłonie do podłogi, starając się sięgnąć jak najdalej. Systematycznie pogłębiaj skłon.
- Skłon do przodu z rozstawionymi nogami – stań w dużym rozkroku i wykonaj skłon do przodu. Staraj się głowę chować jak najgłębiej między twoimi nogami.
- Kołyska na brzuchu – połóż się na brzuch i chwyć obiema dłońmi za swoje kostki. Spróbuj wykonać kołyskę, bujając się do przodu i do tyłu.
- Odchylenie do tyłu w siadzie – usiądź na swoich piętach, następnie delikatnie rozstaw kolana i unieś biodra do góry. Spróbuj wygiąć ciało w łuk i złapać się obiema dłońmi za swoje kostki.
- Stanie na rękach przy ścianie - stań przy ścianie lub drabinkach i połóż dłonie na podłodze. Daj sobie trochę miejsca na rozpęd i spróbuj odepchnąć się od podłogi tak, aby twoje nogi dotknęły ściany. Staraj się wytrzymać w tej pozycji chociaż kilkanaście sekund.
Gimnastyka artystyczna mężczyzn
Gimnastyka artystyczna mężczyzn to niemal nieznana na świecie dyscyplina sportowa. Rozwinęła się w Japonii oraz Rosji.
Zasady jej wykonywania są zbliżone do gimnastyki kobiet, ale mimo wszystko zupełnie odbiegają od wyrazu artystycznego, jaki prezentują panie. Brak tam sekwencji tanecznych oraz wielu przyborów gimnastycznych. Wykorzystuje się tylko skakankę i maczugi, a całość występów konkursowych przypomina wolne ćwiczenia gimnastyczne na macie.
Pierwsze oficjalne zawody gimnastyki artystycznej mężczyzn odbyły się w 2003 roku podczas Mistrzostw Świata w tej poddyscyplinie.
Gimnastyka artystyczna - efekty
Do najważniejszych efektów uprawiania gimnastyki artystycznej można zaliczyć takie pozytywne aspekty jak:
- Poprawa postawy ciała – to główny i najtrwalszy efekt uprawiania tego sportu. Podczas gimnastyki artystycznej nasza sylwetka musi być ciągle wyprostowana i napięta. Szczególnie podczas wykonywania układów tanecznych, musimy cechować się gracją i zwinnością, a po każdej figurze w gimnastyce artystycznej, powracać do pożądanej postawy ciała, jaką jest wciągnięty brzuch, prosty kręgosłup, ściągnięte łopatki. To wypracowuje trwały i korzystny dla ciała nawyk utrzymywania wyprostowanej sylwetki, nawet w życiu codziennym.
- Wzmocnienie i wysmuklenie mięśni – zyskujemy to dzięki wymagającym figurom i ćwiczeniom gimnastycznym, które angażują do pracy mięśnie całego ciała. Nasza sylwetka rozwija się wówczas równomiernie i proporcjonalnie, ponieważ nawet podczas figur wykonywanych osobno na rękach, np. stanie na rękach, ćwiczymy także inne mięśnie, głównie posturalne, które odpowiadają za zdrowie naszych stawów i kości.
- Poprawa rozciągnięcia ciała – to element charakterystyczny gimnastyki artystycznej. Sport ten znacznie przyczynia się do rozwinięcia gibkości mięśni i stawów, a dzięki częstej praktyce pozwala nawet bez długiej rozgrzewki siadać w szpagacie czy precyzyjnie wykonać gwiazdę. Rozciąganie jest niezwykle ważne dla utrzymania ogólnej sprawności naszego organizmu. Umożliwia nam wykonanie podstawowego wysiłku fizycznego, jakim są skłony czy przysiady. Zwiększa także zakres ruchomości naszych stawów.
- Pozytywny wpływ na psychikę – gimnastyka artystyczna zwiększa świadomość własnego ciała, ponieważ czyni z niego narzędzie pracy, o które trzeba dbać oraz znać jego mocne i słabe strony. To powoduje zwiększenie pewności siebie. Dzieje się to także za sprawą pokonywania wewnętrznych barier oraz własnych słabości i osiągania co raz to większych sukcesów sportowych. Silne ciało to także silny umysł.
Gimnastyka artystyczna poza powyższymi efektami, znacząco wpływa także na poprawę równowagi, zwinności, koordynacji ruchowej oraz zwiększa poczucie rytmu i muzykalności.
Gimnastyka artystyczna, poza wieloma zaletami, jak każdy sport ma też kilka wad. Można zaliczyć do nich:
- przeciążenie stawów, głównie kręgosłupa i stawów kolanowych; dzieje się to zazwyczaj, gdy nie dysponujemy poprawną techniką ćwiczeń lub nie przestrzegamy podstawowej higieny ruchu, jaką jest odpowiednia rozgrzewka oraz regeneracja pod treningu.
- ograniczony czas rozpoczęcia przygody z tym sportem; należy zacząć od najmłodszych lat, najlepiej już w okresie przedszkolnym, wówczas stawy szybciej i lepiej przyzwyczają się do specyficznych figur gimnastyki artystycznej.
- względnie późne efekty; sport ten wymaga miesięcy, a nawet lat praktyk, zanim odczujemy i zauważymy pożądane efekty zdrowotne.
Gimnastyka artystyczna - komu jest polecana?
Gimnastyka artystyczna przeznaczona jest przede wszystkim dla młodych osób. Wynika to z tego, że młody organizm szybciej zaadaptuje ciało do nienaturalnych wygięć i figur gimnastycznych. Jeśli mamy aspiracje do startowania w zawodach sportowych, musimy zacząć bardzo wcześnie, najlepiej już w wieku 4 lat.
Jednak po przekroczeniu dwudziestu kilku lat wciąż możemy praktykować tę dyscyplinę sportową! Oczywiście, wtedy efekty wysiłku będą przychodziły znacznie później i możemy nie być wstanie wykonać niektórych sekwencji ruchowych, ale gimnastyka artystyczna wciąż będzie miała pozytywny wpływ na nasze ciało. Efekty zdrowotne, które da nam ten sport, będą nieocenione! Od zwiększenia elastyczności i gibkości ciała po poprawę ogólnej postawy sylwetki, a nawet likwidację wad kręgosłupa i innych stawów, np. stawu biodrowego czy barkowego. Gimnastyka artystyczna wykorzystuje podstawowe wzorce ruchowe i pogłębia je, dzięki ćwiczeniom rozciągającym i zwiększającym ruchomość stawów. Z odpowiednim podejściem i stopniową progresją przygodę z tą dyscypliną możemy zacząć w każdym wieku.